روزانه های سینمایی

فیلی که دیگر یاد هندوستان نخواهد کرد

اوایل دهه هشتاد بود که یکی از پخش کنندگان حرفه‌ای سینما برای شکستن انحصار فیلم‌ایرانی در اکران عمومی با چراغ سبز دولت وقت اقدام به خرید حق پخش فیلم سینمایی«دره گرگ‌ها» با مضمونی ضدآمریکایی و محصول سینمای ترکیه(۲۰۰۶) کرد تا فتح بابی برای نمایش فیلم‌های خارجی بعدی باشد.

با اینکه به اندازه و راحتی امروز فیلم خارجی در دسترس مردم نبود، فیلم با شکست سنگینی روبرو شد و پخش‌کننده ایرانی که از قبل طرح و نقشه لازم را برای مواجهه با شرایط پیش‌بینی نشده نکشیده بود، ترجیح داد بی‌سر و صدا کنار بکشد و هوس اکران فیلم خارجی را از سر به درکند. در آن سالها تعداد تماشاگران و سینماروها از سال های اخیر بهتر بود و احتمال داده می‌شد که تماشای فیلم خارجی بر روی پرده جذابیت‌های خاص خودش را داشته باشد اما چنین عادت و رفتاری در تماشاگر ایرانی ایجاد نشده بود و پرونده نمایش قانونی فیلم خارجی بسته شد. تاکیدم بر نمایش قانونی به آن خاطر است که پس از آن نمایش نسخه دی‌وی‌دی فیلم‌های روز جهان با اجازه غیررسمی مدیران دولتی وقت در برخی سینماهای تهران و سپس در بعضی از شهرستانها کلید خورد و چند پردیس سینمایی در پوشش باشگاه فیلم و برای جور بودن جنس، چراغ نمایش فیلم خارجی را روشن کردند. در دهه ۹۰ دامنه این اقدام گسترش بیشتری پیدا کرد و بعضی‌ها هشدار دادند که نمایش فیلم خارجی بدون خرید حق رایت در آینده باعث دردسر‌های حقوقی برای کشورمان می‌شود. گوش کسی بدهکار نبود چون ایران عضو کنوانسیون کپی‌رایت(برن) نیست و امروزه در کشورهایی هم که عضو این پیمان هستند، نسخه کپی فیلم و سریال‌های روز مثل نقل و نبات زیردست و پا ریخته است.

گذشت و گذشت تا تابستان امسال یکی از تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان خوشنام و معتبر آستین همت بالا زد و او هم به زعم خود شرایط را برای اکران فیلم خارجی مناسب دید. جمال ساداتیان ریسک نکرد و به جای خرید حق پخش فیلم اروپایی یا آمریکایی، به سراغ بالیوودیها رفت و فیلمی را در سبد خرید خود قرار داد که مایه‌های حماسی و ظلم ستیزی در آن مشهود بود و باب دندان مراجع نظارتی بود و از سوی دیگر سینمای هندوستان در ایران علاقه‌مندان زیادی داشته و دارد. فیلم پرمخاطب «خیزش غرش آتش» ۰۲۰۲۱)اندکی پس از اکران عمومی آن در هند، به ایران ارسال شد و بعد از آماده سازی، در چند سالن و در برابر فیلم‌های ایرانی عرض اندام کرد. برخلاف تصور فیلم منتخب سینمای هند خیزشی را برنیانگیخت و غرش که سهل است، صدایی از آن درنیامد و در سکوت اکران شد. در این میان فقط آتش به سرمایه ساداتیان افتاد که نقشه او نیز برای هموار کردن راه اکران فیلم خارجی نقش برآب شد.

اخیرا با اعلام مدیر گروه هنر و تجربه فیلم خارجی در باکس نمایش‌های این گروه سینمایی قرار خواهد گرفت تا معلوم شود جز با هزینه دولت نمی‌توان ریسک اکران محدود فیلم خارجی آن هم از نوع هنری را به جان خرید. در باره پیش‌نیازهای اکران فیلم خارجی در ایران قبلا این یادداشت را نوشته‌ام و تکرار نمی‌کنم.

روزانه های سینمایی را در تلگرام دنبال کنید: http://t.me/cinemadailyir

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

اضافه کردن نظر

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید