سعید رجبی فروتندر یکی دو سال اخیر مناقشه حقوقی و اداری بر سر نظارت بر محتواهای قابل انتشار در فضای مجازی بالا گرفته است و سازمان صدا و سیما قبل از وضع قانون از سوی مجلس شورای اسلامی، به عنوان یک رسانه وابسته به حاکمیت همزمان ادعای تنطیم‌گری را مطرح کرده و مبادرت به صدور پروانه فعالیت به دهها شرکت کرده است. این اقدام رسانه ملی که بواسطه بازوی آن «ساترا» عملیاتی شده است، مورد انتقاد صاحبنظران و شخصیت‌های حقوقی و رسانه‌ای مستقلی قرار گرفته است ولی متاسفانه گوش شنوایی برای آن پیدا نشده است. در جلسه اخیر شورای سیاست‌گذاری ساترا بر لزوم اخذ مجوز انتشار سریال توسط پلتفرم‌های آنلاین فیلم و سریال تاکید شده است تا پرده دیگری از تصمیماتی که پیامدها و عوارض آن دامنگیر سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته برای تولید و انتشار محتوای نمایشی خواهد شد، به کنار رود.
در ایران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات این قدرت را ندارد که فضاهای فرکانسی بلااستفاده واگذار شده به صداوسیما را از آن پس بگیرد و مسئولیت‌های قانونی وزارت ارشاد در امر نظارت برمحتوا نیز عملا به چالش کشیده شده است. بطوریکه به تازگی بر اساس خبر اعلام شده وزارت ارشاد فقط حق اجازه انتشار تولید محتوا و انتشار نسخه فیزیکی سریال را دارد.!
در یادداشت زیر که دکتر یونس شکرخواه آن را ترجمه کرده و اولین بار از سوی همشهری آنلاین منتشر شده است، به خوبی این واقعیت معلوم می‌شود که یک نهاد ناظر و تنظیم‌گر رسانه‌ای در جایگاهی فراتر از رسانه‌های تحت نظارت قرار دارد و به دلیل فعالیت صرفا نظارتی و پرهیز از تولیدات رسانه‌ای، انگ تضاد منافع به آن نمی‌چسبد.
اداره ارتباطات بریتانیا (آفکام) که ۲۹ دسامبر ۲۰۰۳ تشکیل شد در واقع سازمان تنظیم کننده مقررات رسانه‌ای بریتانیا است. آفکام در ذیل قانون ارتباطات بریتانیا مصوب ۲۰۰۳ (مصوبه پارلمان بریتانیا) فعالیت خود را آغاز کردآفکام بر فعالیت‌های ایستگاه‌های رادیویی، تلویزیونی، خطوط ثابت دوربرد تلفنی و موبایل و بر امواج رادیویی وسائل بی‌سیم (از امواج رادیویی تاکسی‌ها تا امواج مورد استفاده‌ها قایق‌ها) نظارت می‌کند.
آفکام که از طریق پول صنایع ارتباطی و اعتبارات پارلمانی اداره می‌شود و در برابر پارلمان بریتانیا پاسخگو است، می‌تواند نسبت به محتوای مضر رسانه‌ها، تعرض به حریم خصوصی و برخورد غیرمنصفانه رسانه‌ها با مخاطبان واکنش نشان دهد.
آفکام در موارد زیر به مقررات گذاری نمی‌پردازد:
– اختلافات مشترکان خدمات موبایلی با شرکت‌های ارتباطی
– قیمت‌های مرتبط با پیام‌های متنی موبایلی و مرتبط با زنگ موبایل
– محتوای تبلیغات رادیویی و تلویزیونی
– شکایات مرتبط با صحت محتوای مطالب بی بی سی و هزینه‌های مرتبط با حق اشتراک بی بی سی
– روزنامه‌ها و مجلات
نحوه تصمیم‌گیری در آفکام:
هیات (Board)
اصلی‌ترین پیکره تصمیم‌گیری در آفکام؛ هیات (Board) نام دارد و همین هیات است که تصمیمات استراتژیک را اخذ می‌کند.
هیات دارای یک رئیس غیر اجرایی، مدیران اجرایی (مشتمل بر مدیر کل اجرایی) و مدیران غیر اجرایی است. گردانندگان آفکام در واقع همین مدیران اجرایی هستند که در برابر هیات پاسخگو باید باشند.
کمیته اجرایی (Exco)
کمیته اجرایی، تیم ارشد اجرایی آفکام است که ماهانه تشکیل جلسه می‌دهد و مسئول تعیین مسیر سازمان و نظارت بر مدیریت آن است.
کمیته سیاست‌گذاری (PE)
مسئول تعیین دستور جلسات مقررات گذاری‌های مرتبط با آفکام است که به صورت هفتگی جلسه وقدرت تصمیم گیری هم دارد.
کمیته تخصیص طیف
این کمیته که هر دو هفته یکبار تشکیل جلسه می‌دهد بر ارائه باندهای فرکانس ۸۰۰ MHz و ۲.۶ GHz از سوی آفکام نظارت دارد.
هیات عملکردها
هیات عملکردها بر قلمروهای عملیاتی درون آفکام نظارت دارد و به مشتریان خدمات مشورتی می‌دهد. نقش هیات عملکردها که بر عملکردهای مرکزی آفکام هم نظارت دارد، حمایت، هدایت و چالش با نحوه عملکردهای آفکام است. این هیات هر دو هفته یکبار تشکیل جلسه داده و مستقیما به کمیته اجرایی گزارش می‌دهد.
هیات محتوا
هیات محتوا کمیه اصلی هیات است و کیفیت و استانداردهای رادیو وتلویزیون را تعیی و اجرا می‌کند. این هیات از نظر نمیندگی کل ابریتانیا را نمایندگی می‌کند
کمیته‌ها
کار هیات آفکام و کمیته اجرایی طبق قانون ارتباطات (Communications Act) با اطلاع تعدادی ازهیات‌ها و کمیته‌های مشورتی به پیش می‌رود که از جمله می‌توان به پنل ارتباطات مصرف کنندگان و به کمیته‌های مشورتی انگلیس، ایرلند شمالی، اسکاتلند و ویلز و به هیات مشورتی طیف آفکام و کمیته مشورتی سالمندان و معلولان اشاره کرد
یکی از وظایف قانونی آفکام در نظر گرفتن تصمیمات و دیدگاه‌ها ومنافع کسانی است که در بخش‌های مختلف بریتانیا زندگی می‌کنند. عملکردهای آفکام از سوی یک مدیر ارشد در گلاسگو، کاردیف، بلفاست و لندن هدایت می‌شود
گفتگوهای پر تناقض مدیران ساترا ،که در نهایت احترام خودشونم نمیدونن چی میخوان
۱- ما به هیچ‌وجه مسؤولیت محتوا را به‌عهده نمی‌گیریم. ما مقررات خودمان را به رسانه‌ها اعلام می‌کنیم،۲- ما تقریباً هیچ سانسوری انجام نمی‌دهیم. مسؤولیت حوزه محتوا برعهده صاحبان رسانه‌هاست۳-الزام رسانه‌ها به اصلاح انباره محتوای نمایشی خود وفق فرآیند‌های ابلاغی ساترا (پالارشیو) ۴-کارگزاری خدمات صوت و تصویر فراگیر دارای مجوز از ساترا موظف به پالایش محتوای نمایشی غیرایرانی رسانه‌ها هستند((از طرفی فراخوان منتشر می کنند برای جذب کارگزاری بازبینی و اصلاح و…)) ۵- الزام رسانه‌ها به اخذ موافقت‌نامه از ʺشورای موافقت‌نامه کلی انتشارʺ برای محتواهای جدیدالانتشار مطابق دستورالعمل ابلاغی از ساترا۶-ما تمرکزمان بر انتشار رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر است و در بخش‌های دیگر ورود نمی‌کنیم.۷-ساترا به طور خاص در لایه انتشار فعالیت خواهد داشت و در مقایسه‌ای نه چندان جالب می‌توان گفت ما همچون مدیر پخش روی آنتن عمل می‌کنیم.۸- اینکه این محتوا از کجا آمده حوزه ماموریت ما نیست، اینکه در تولید سریال‌ها با مجوز چه کسی انجام می‌شود موضوعی نیست که ما بخواهیم به آن وارد شویم. ما تمرکزمان بر انتشار رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر است و در بخش‌های دیگر ورود نمی‌کنیم.۹-رسانه‌ها موظف‌اند پیش از انتشار محتوای نمایشی خود نسبت به اخذ موافقت‌نامه کلی انتشار اقدام کنند. ((بررسی پیام، تبلیغات و حامیان مالی تولیدات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر از موضوعاتی است که در فرآیند صدور موافقت کلی مؤثر هستند))
لینک منابع :
https://www.mehrnews.com/news/5019429/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AD
https://satra.ir/fa/%d9%88%d8%a7%da%a9%d9%86%d8%b4-%d8%b3%d8%a7%d8%aa%d8%b1%d8%a7-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%d9%86%d8%aa%d8%b4%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%ad%d8%aa%d9%88%d8%a7%db%8c-%d8%aa%d9%88%d9%87%db%8c%d9%86%e2%80%8c%d8%a2%d9%85/