فستیوال ساحلی رامسر

داستان از سال ۱۳۸۷ و مقارن با بیست و هفتمین دوره جشنواره بین الملی فیلم فجر شروع شد. در آن دوره از جشنواره برای اولین بار در مقررات جشنواره بخش جدیدی تحت عنوان «فیلم های بلند ویدیویی» در نظر گرفته شده بود.

در این دوره فیلم های ویدیویی و بهتر است بگوییم تله فیلم هایی از فیلمسازان حرفه ای مانند پوران درخشنده، سیروس الوند، مهدی صباغ زاده، سعید ابراهیمی فر، سیامک شایقی، وحید نیکخواه آزاد و بهروز افخمی با فیلمسازان جوانی مثل پوریا آذربایجانی، شهرام مکری، جمشید بهمنی، علیرضا توانا و حسن لفافیان رقابت کردند. در روز اختتامیه جشنواره جوانها تمام جوایز این بخش را که شامل دو سیمرغ و سه دیپلم افتخار جشنواره بود، از آن خود کردند و سینماگران حرفه ای را پشت سرگذاشتند. در جشنواره بیست و هفتم و در اولین دوره مسابقه فیلم های بلند ویدیویی علیرضا توانا با فیلم «زینب» سیمرغ بهترین فیلم و جمشید بهمنی با فیلم «میکائیل» سیمرغ بهترین کارگردانی را از آن خود کردند و آذربایجانی، مکری و لفافیان هم به ترتیب برای فیلم های «آب و آیینه»، «اشکان، انگشتر متبرک…» و «بازی مهره سفید» دیپلم افتخار دریافت کردند. در دو دوره بعدی جشنواره فیلم فجر و در بخش رقابتی فیلم های بلند ویدیویی، با اینکه از شمار فیلمسازان حرفه ای کاسته شد اما پیشگامی سینماگران جوان در دروی جوایز که دوره به دوره بیشتر می شد، ادامه یافت.

سال ۱۳۹۰ یعنی در سی امین جشنواره فیلم فجر بخش «فیلم های بلند ویدیویی» حذف شد و به جای آن از سال ۱۳۹۱ جشنواره مستقل فیلم های ویدیویی به نام «یاس» در تهران برگزار شد. انتخاب نام «یاس» نیز به خاطر شهرت یاس های شهر تهران در بین سایر گونه های گیاهی در این شهر بود. در چهار دوره ای که از جشنواره مستقل «یاس» و نیز سه دوره ای که در دل جشنواره فیلم فجر برگزار شد می گذرد، چند نکته به چشم می خورد. اغلب فیلم های بلند ویدیویی راه یافته به بخش مسابقه تولیدات مستقل یا مشارکتی مراکز صدا و سیما و شبکه های تلویزیونی بوده اند. در سال های اخیر با کاهش تله فیلم های تلویزیونی، از وزن و فراوانی این فیلم ها کاسته شده و در مقابل تولیدات مستقل دفاتر فیلمسازی افزایش یافته است. در شش دوره برگزار شده عناوین بسیار محدودی از فیلم های به نمایش درآمده در جشنواره، به شبکه نمایش خانگی راه یافته اند. مالکیت تلویزیونی فیلم ها و عدم جذابیت مالی شبکه نمایش خانگی، از جمله دلایل دیده نشدن این کارها در نمایش خانگی بوده است. در تمام دوره های جشنواره به دلیل ساختار تلویزیونی آثار، کمتر بیننده ای راضی به تماشای فیلم های پذیرفته شده در سالن های جشنواره شده است و تدابیر و تمهیدات تبلیغی برای کشاندن تماشاگران به سالن ها اغلب بی ثمر مانده است. از اولین دوره جشنواره مستقل فیلم های ویدیویی تاکنون که از سوی موسسه رسانه های تصویری برگزار شده است، نمایش خانگی رابطه معنادار و پیوسته ای با جشنواره ویدیویی نداشته است و در تشریفاتی شکل ممکن، فقط در افتتاحیه هر دوره از جشنواره جوایزی به موسسات شاخص ویدیو رسانه اعطا شده است. در چهارمین دوره از جشنواره درخشش فوق تصور سریال «شهرزاد» باعث شد تا سیاست گذاران جشنواره در ابتدا جوایز محدودی را برای سریال های شبکه در نظر گیرند و وقتی با ایرادات کارشناسی به مقررات این بخش روبرو شدند(اینجا)، ناگزیر به تجدید نظر در این بخش شدند و ابهامات موجود را برطرف کردند. بطوریکه اکثر سریال های شبکه را که طی شش سال در شبکه بطور کامل توزیع شده اند، در دایره داوری قرار دادند.

در این حقیقت تردیدی نیست که تشویق فیلمسازان ولو آنکه با پروانه ساخت ویدیویی اثری را مقابل دوربین برده باشند، انگیزه آنها را برای تولید کارهای بهتر در سینما، تلویزیون، نمایش خانگی و اینترنت تقویت خواهد کرد اما همانطورکه راقم این سطور بارها گفته است با تجدید نظر در سیاست های جشنواره می توان نسبت و رابطه معنادارتری بین آن و نمایش خانگی برقرار کرد.

خاطرنشان می سازد چهارمین جشنواره بین المللی یاس از ۲۲ تا ۲۶ آذر ماه جاری در رامسر برگزار می شود.