سعید رجبی فروتناین یادداشت به قلم نگارنده با عنوان”پری رو تاب مستوری ندارد” چهارشنبه گذشته در روزنامه سینما به چاپ رسید.
چالشی که در یک دهه اخیر شبکه نمایش خانگی ایران با آن روبرو بوده است، غیر قابل خرید بودن بعضی از عناوین پرفروش شرکت ها و کمپانی های میجر هالیوودی است. بطور کلی در دنیا دو زیر مجموعه اصلی توزیع و فروش فیلم وجود دارد : الف) کمپانی های میجر شامل: یونیورسال، پارامونت، فوکس قرن بیستم، یونایتد آرتیست، والت دیزنی، مترو گلدن مایر، کلمبیا و دریم ورکس که از این تعداد تنها کمپانی کلمبیا بواسطه اینکه توسط کمپانی سونی پیکچرز خریداری شده است، می تواند به ایران فیلم بفروشد ب) کمپانی های مستقل که کلیه فیلم های این کمپانی ها قابل خرید برای ایران می باشد .
جالب است که گاهی اوقات این قاعده قابل تغییر بوده و به عنوان مثال یک فیلم از کمپانی های مستقل ممکن است توسط کمپانی های میجر در کلیه نقاط جهان توزیع شود که دراین صورت بازهم برای خریداران ایرانی قابل خرید نیستند.
بنابراین تا زمانی که شرکت های میجر در ایران مستقیماً نتوانند فعالیت کنند، خریداران ایرانی(موسسات ویدیو رسانه دولتی، خصوصی و صدا و سیما) ناگزیر هستند که از شرکت های واسطه مستقر در لبنان و امارات نیاز خود را تامین کنند. بدیهی است در شرایطی که فروشنده(نمایندگی ها و شرکت های مستقر در منطقه) نظارتی بر رعایت حقوق معنوی فیلم ندارد و می داند که فیلم ها در ایران دچار ممیزی و حک و اصلاح می شوند و همچنین از میزان تکثیر نسخه ویدیویی فیلم اطلاعی ندارد، چاره ای ندارد که قراردادی توافقی و غیر متعارف بین خود و خریدار تنظیم کرده و چیزی شبیه به رایت که از آن به شبه رایت تعبیر می کنیم، به خریدار ایرانی بدهد. در اینگونه موارد فروشنده واگذاری بعضی از عناوین را مشروط به خرید تمام حقوق آن از سوی خریدار می کند و شرکت هایی هم با اخذ پول بیشتر، فقط حق نمایش خانگی را می فروشند. نکته جالب توجه در خرید عناوین خارجی آن است که در اغلب موارد ناشران ایرانی نسخه خریداری شده را از اینترنت دانلود می کنند و چیزی تحت عنوان مستر اولیه و فایل صدا در اختیار آنها قرار داده نمی شود.! نمونه اخیر انیمیشن هتل ترانسیلوانیا ۲ بود.
خاطر نشان می سازد با وجود خلاء قانونی در زمینه کپی رایت، به جز تدابیر مدیریتی سازمان سینمایی کشور برای کنترل ورود فیلم خارجی، دلیل اصلی موسسات برای صرف هزینه قابل توجه در تامین فیلم خارجی آن است که ناشر انحصاری آن در ایران باشند تا سایر موسسات از عرضه آن اجتناب به عمل آورند. عدم فروش رسمی محصولات موسوم به میجر به خریداران ایرانی حتی از سوی شرکت های موجود در منطقه و سبقت گرفتن عوامل و گروه های غیر مجاز برای بهره برداری از این عناوین به محض بارگذاری در اینترنت، کار در این زمینه را دشوار کرده است. در یکسال گذشته عناوین پر فروش و اصطلاحاً بلاک باستری زیادی توسط گروه های زیر زمینی با مباشرت عواملی در شبکه توزیع روانه بازار محصولات نمایش خانگی شده اند. پس از آغاز دور تازه ای از فعالیت های ستاد صیانت در تهران، مرکز ثقل تکثیر و بسته بندی محصولات مورد نظر به شهرستانها منتقل شد تا با ریسک کمتری به کار خود ادامه دهد.
اگر چه در یکسال گذشته عرضه فیلم های میجری در شبکه با محدودیت ها و حواشی زیادی روبرو شده است اما همین فیلم ها در لوای سینما تک و باشگاه های فیلم با دوبله و فروش بلیط های نسبتاً گران در سالن های مختلفی قابل نمایش تشخیص داده شده اند.
اضافه کردن نظر