روزانه های سینمایی

اختلاف برداشت دستگاه ها از «پخش فراگیر» تا کی ادامه می یابد؟

از سال ۱۳۹۳ که نخستین اقدامات از سوی دولت برای راه اندازی و به رسمیت شناختن مراکز عرضه بر خط ویدیویی به گونه درخواستی آغاز شد و سامانه های ویدیوی درخواستی به دنبال فراهم کردن مقدمات انجام کار برآمدند، مدیران سازمان صدا و سیما با تاکید براینکه صوت و تصویر فراگیر حق صدا و سیماست، علناً در برابر وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات و وزارت ارشاد موضع گیری کردند. در ادامه مجلسی ها و عمدتاً کمیسیون فرهنگی هم به پشتیبانی از رسانه ملی برخاستند.

در واقعیت به رغم اختلاف برداشت ها از واژه «پخش فراگیر صوت و تصویر» دولتی ها کوتاه نیامدند و پیش از ظهر چهارم اسفند ۹۴ با انجام مراسمی در یکی از هتل های تهران علناً پروژه پر سر و صدای «سند» را رونمایی کردند. «سند» مخفف عبارت سامانه نمایش درخواستی بود که البته خیلی ها هم در اذهان جاگیر نشد و معادل انگلیسی vod بر زبان ها چرخید.

سورپرایز دولتی ها در مراسم با شکوهی که ترتیب داده بودند، حضور دبیر شورای عالی فضای مجازی به عنوان سخنران اصلی برنامه بود. فیروز آبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی، با اشاره به اینکه فشار تکنولوژی در حوزه فرهنگ را تمام مردم حس می کنند، نمی توان کارها را به ویژه در حوزه فناوری اطلاعات و تکنولوژی های نوین به تعویق انداخت گفت: تاخیر در صنعت فولاد و خودرو شاید مشکلی ایجاد نکند اما در حوزه فرهنگی نمی توان این کار را انجام داد.

وی همچنین بر اصل جهانی شدن و توجه به این موضوع تکیه کرد و افزود: اگر ما در این روند حرکت و رشد نکنیم قطعا بیگانگان همچون یوتیوپ و نتفلیکیس بازار داخلی ما را از آن خود می کنند.

از سخنان آن روز دبیر شورای عالی فضای مجازی و شروع فعالیت استریم ویدیو ها با مجوز دولت ۲۲ ماه می گذرد اما پرونده اختلاف برداشت از عبارت انتشار فراگیر صوت و تصویر هنوز باز است و طرف های دعوا بر دلایل و توجیهات خود اصرار می ورزند. آخرین اظهار نظر در این زمینه به صادق طباطبایی نژاد عضو کمیسیون فرهنگی برمی گردد که گفته است:

«طبق قانون اساسی، انتشار صوت و تصویر فراگیر در انحصار صداوسیماست. اینکه این واژه فراگیر چه تعریفی دارد در شورای عالی فضای مجازی تعریفی برای آن مقرر کرده‌اند. البته این را هم بگویم که در این بحث هنوز بین صداوسیما و وزارت ارتباطات جای بحث و بررسی بیشتری هست و به نظر من در کمیسیون هم باید رایزنی‌های بیشتری داشته باشد. طبق قانون اساسی، حق انتشار صوت و تصویر فراگیر در انحصار صداوسیماست و این در طرح پیشنهادی هم لحاظ شده است. وزارت ارتباطات هم این موضوع را پذیرفته و جزو مصوبات است ولی اینکه واژه فراگیر چه معنایی باید داشته باشد و حدود و ثغور و معنای دقیق و مشخص آن چیست، هنوز جای بحث دارد.»

دولتی ها اعتقاد دارند فراهم آوردن امکان نمایش «اثر ویدیویی» مورد درخواست هر مخاطب بر روی نمایشگر مورد استفاده وی از طریق سامانه‌های مبتنی بر قراردادهای مسیریابی یگانه (Unicast) در «بستر شبکه گسترده (wide area network یا wan)» که در آن‌ها جریان داده اختصاصاً برای ذخیره یا پخش فقط بر روی یک دستگاه معین، ارسال می‌شود، با کاری که صدا وسیما می کند تفاوت دارد؛ زیرا کار رسانه ملی، قراردادن صوت و تصویر در معرض دسترس عموم از طریق سامانه‌های مبتنی بر قراردادهای مسیریابی همگانی (Broadcast) یا چندگانه (Multicast) است که در آنها یک جریان داده ارسالی، همزمان قابل ذخیره یا پخش بر روی چند دستگاه بوده و با یکبار ارسال داده، دستگاه‌های متعدد می‌توانند آن را ذخیره یا اجرا کنند.

دستگاههای دولتی و حاکمیتی در آینده به هر توافقی در برداشت از فراگیری صوت و تصویر برسند، در این نکته تردیدی نیست که سامانه های ویدیوی درخواستی با بارگذاری هزاران عنوان فیلم و سریال و رقابت در جذب مشتری دیگر به نقطه شروع بازنخواهند گشت و قاعده عطف به ما سبق در خصوص آنها مصداق نخواهد داشت. این شرکت ها علاوه بر تامین و انتشار فیلم و سریال های ایرانی و خارجی، سرمایه گذاری  برای تولید محتوا ولو در قالب تاک شو و وبلاگ را مورد توجه قرار داده اند و گسترش اینترنت ملی ضریب نفوذ آنها را در آینده بیشتر خواهد کرد. مزیت نسبی سرویس های کنونی رهایی از قیودات و ملاحظات سوال برانگیز و بشدت محدود کننده ای است که تلویزیون کشورمان با آنها درگیر است و سبب نگرانی از افزایش شیب ریزش مخاطبان آن شده است.

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

اضافه کردن نظر

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید