سعید رجبی فروتنروز ملی سینما در سالجاری با نخستین هفته های آغاز به کار دولت دوازدهم مقارن شده است. اگر چه هنوز سیاهه و برنامه مدونی برای سیاست های سینما در چهار سال پیش رو اعلام نشده و جز خوانش یکی دو مصاحبه از مدیر ارشد سینمای کشور، متن مدونی در این خصوص منتشر نشده است، با این حال می توان اطمینان داشت که بر خلاف دوره گذشته ضریب خطای دولتمردان کمترخواهد بود و هزینه های اجتماعی و اقتصادی کمتری به بار خواهد آمد؛ چه مردان کاربلد و با تجربه ای سکان سینما را در دست گرفته اند و حتی اگر طرح و برنامه های بنیادینی از جمله چابک سازی بدنه دولتی سینما، تغییر آرایش واحدهای ستاد و صف در بین نباشد، می توان امیدوار بود مدیران وسینماگران حرف یکدیگر را خوب می فهمند و درک مشترکی پیرامون بسیاری از چالش ها و مشکلات دیرینه وجود دارد.
بی شک در این دوره مدیریت سینما و دبیران جشنواره های سینمایی نیازمند «شوآف» های پر هزینه برای اثبات خویش و خود شیرینی نزد سینماگران نیستند و بناست در تداوم برنامه ها و جشنواره های کم خاصیتی مثل «یاس» تجدید نظر شود و ضمناً با حذف مقررات زائد، موانع بوروکراسی کم و کمتر شود.
سوی دیگر میدان، جایی که دفاتر سینمایی و فعالان بخش خصوصی و نیمه دولتی حضور دارند، چشم ها به آثار خلاقه سینماگران جوان و بلوغ و پختگی در فیلم های جدید سینماگران میانسال است. ضعف بنیان های اقتصادی سینما و کم رنگ شدن اعتبارات حمایتی دولت به تناسب افزایش تولیدات سالانه و تقسیم و توزیع آن در سایر بخش های نیازمند حمایت، تولید فیلم هایی با بودجه کم و متوسط را توجیه پذیر ساخته است و به همین خاطر بعید است به جز فیلم هایی که با کمک نهادهای خاص ساخته می شوند، اکثر تولیدات سینمایی در قد و قواره های چشمگیر و بهره مند از جلوه های خیره کننده میدانی و تصویری باشند.
در این سالها میدانداری و پیشتازی فیلم های کمدی و ملودرام اجتماعی و غلبه این گونه ها در دیگر سطوح جدول فروش و نمایش فیلم های ایرانی، نبود تاسف بار دیگر ژانرهای سینمایی را فریاد می زند و به همین خاطر نیاز بسیاری از مخاطبان با سلایق متنوع، همچون گذشته از سبد فیلم های خارجی تامین می شود؛ ولو آنکه از مجاری غیر رسمی و از رهگذر دانلود باشد. رونق نسبی سینما که از سال گذشته خود را نشان داد تا ماه گذشته ادامه یافت اما شواهد گویای روند نزولی تماشاگران به تبع کمبود فیلم های مخاطب پسند تا اسفند ماه جاری است. در نیمه اول سال ۹۶ حدود ده میلیون تماشاگر رقمی بالغ بر ۱۰۰ میلیارد تومان از گیشه های فروش بلیط خریدند تا ۲۹ فیلم اکران شده سهم خود را از سبد فروش بردارند. سینماها حتی اگر در نیمه دوم سال موفق به تکرار رکورد نیمه اول شوند، در خوشبینانه ترین حالت نسبت به سال گذشته که فروش سینماها به ۱۸۰ میلیارد تومان رسید، پیشرفتی نداشته اند؛ زیرا در محاسبات باید افزایش بهای بلیط سینما در سالجاری را لحاظ کرد.
در یکسال گذشته و در فاصله روز ملی سینمای پارسال و امسال، عرضه و انتشار محصولات سینمایی ایرانی و خارجی توسط مراکز برخط ویدیویی به گونه درخواستی(vod) گسترش بیشتری یافت و بسیاری از هموطنانی که امکان رفتن به سینما را ندارند، از این طریق به زنجیره تماشاگران سینما متصل شدند. البته بطور طبیعی وزن آثار خارجی اعم از فیلم و سریال در «سرویس های استریمینگ» بیش از نمونه های مشابه ایرانی است و این چربش زمانی که نوبت به ارائه آثار روز فیلم و سریال های خارجی می رسد، نمود بیشتری می یابد. چالش بزرگ شرکت های ویدیو استریم، نقص اشکالات زیر ساختی در خطوط انتقال تا منازل مشترکان است که در پیک مصرف این عارضه کاملاً مشهود است.
در روز ملی سینما نباید نسبت و رابطه ناشران ویدیویی در قالب لوح فشرده را با تهیه کنندگان سینمای ایران از یاد برد. در شرایطی که همکاری و تعامل تهیه کنندگان سینما با ناشران اینترنتی با اما و اگر همراه است، مدیران موسسات ویدیو رسانه مشتری دست به نقد فیلم های موفق و متوسط ایرانی در گیشه هستند. این موسسات در یکسال گذشته به رغم افت تیراژ و همزمانی انتشار اینترنتی و فیزیکی بعضی از عناوین کماکان نقطه اتکای تهیه کنندگان سینما برای بازگشت سرمایه تولید و نیز افزایش سود هستند. موسسات ویدیو رسانه به عنوان عناصری کم حاشیه و کمتر دیده شده، در نبود حمایت های خاص دولتی، به سختی در حال دست و پنجه نرم کردن با موانع کسب و کار هستند.
در یک جمع بندی اختصاص روزی به نام سینمای ملی، آنگاه از بار معنایی بیشتری برخوردار خواهد بود که وجوه صنعتی، اقتصادی و رسانه ای سینما مولفه های هویتی را بهتر بازنمایی کند و رابطه مردم با سینما به گونه ای استوار شود که سینما در مظاهر مختلف آن، در سبد مصرف فرهنگی اقشار مردم قرار گیرد و منحصر به قشر و طیقه خاصی نگردد و حضور و درخشش سینمای ایران به جشنواره های معتبر بین المللی محدود نگردد و به عنوان کالای فرهنگی در مبادلات جهانی جایگاه ویژه ای بیابد.
اضافه کردن نظر