مکتوب هفته ششم

چالش محتوا در سازمان های رسانه ای ایران

“چالش هایی که طی چند هفته اخیر پیرامون نمایش تعدادی از فیلم های سینمایی و نیز پخش قسمت های اولیه مجموعه تلویزیونی سرزمین کهن پدید آمده است، برای کسانی که در سه دهه گذشته رخدادهای فرهنگی و هنری ایران را دنبال کرده اند، چندان غافلگیر کننده و بدیع به نظر نمی رسد. زیرا همواره محتوای آثار و محصولات نوشتاری، دیداری و شنیداری محل مناقشه بوده و ابراز مخالفت ها علیه آنها موجی را در جامعه سیاسی- اجتماعی کشور ایجاد نموده است. البته در این میان آنچه که شگفت انگیز است و شاید در کمتر کشور توسعه یافته ای رخ دهد، تکراری بودن مسائل و موضوعات مورد مناقشه است و ظاهراً پایان بندی و راه و روش خردمندانه و بی حاشیه ای برای آن نمی توان سراغ گرفت. اعلام نظر موافقان و مخالفان و دامن زدن به نقد محتوای رسانه ای و کشمکش ها حول محتوای محصولات و فرآورده های رسانه ای در جای خود هنجاری متمدنانه است و لازمه جامعه آزاد و گردش اطلاعات است ولی وقتی که مخالفت ها شکل غیر معمول به خود گرفته و به حالت احساسی و هیجانی تغییر ماهیت می دهد، عوارض و پیامدهای نامطلوبی را برجای می نهد که کمترین آن انسداد فضای فرهنگی و رسانه ای و خودسانسوری آفرینشگران و مدیران بنگاه های رسانه ای است.”

آنچه را که خواندید مقدمه ای از یک مقاله بلند است که به درخواست یک نشریه علمی –دانشجویی آن را نوشته ام و در آینده تقدیم شما خواهم شد. فعلاً به همین آنونس اکتفا فرمایید.!

باز هم دم بچه های شهرستان گرم

در سومین شماره نشریه داخلی اتحادیه موسسات ویدیو رسانه با نام نمایش خانگی، گفتگویی با نمایندگی توزیع محصولات نمایش خانگی در شمال استان خوزستان صورت گرفته است. فعالان نمایش خانگی قطعاً با نام آقای محمد محزون و سایت او “میعاد” آشنایی دارند. همان سایتی که به قول خودش با معرفی بسیار ساده تازه ترین محصولات نمایش خانگی روزانه قریب به ۲۵۰۰ بار کلیک می شود. او در مصاحبه اش پیشنهاد داده است که یک سایت رسمی و معتبر  که بتواند نمایندگان توزیع در شهرستانها و عموم مردم را با عناوین جدید منتشر شده آشنا کند راه اندازی شود تا ضمن ارائه اطلاعات لازم زمینه تعامل کاربران را هم فراهم سازد.

محزون احتمالاً از این موضوع بی خبر است که یکسال پیش سایت رسمی اتحادیه بنا داشت چنین کاری را به سرانجام رساند ولی در میانه راه، موتور خاموش کرد و دیگر دستی به سر و روی آن کشیده نشد. اتحادیه در ماه های گذشته انرژی اش را برای انتشار یک بولتن داخلی گذاشته است. نشریه ای که به اعتبار انتشار ماهانه اش نمی تواند رویکرد خبری و اطلاع رسانی داشته باشد و عموماً خبرهای منتشر شده در آن تازگی خود را از دست داده اند. پیش از این افراد دیگری هم در این باره تذکر داده و خلاء چنین پایگاهی را به موسسات یادآور شده بودند. خاطر نشان می سازد نشریه دو هفته نامه دیگری که با عنوان “سینمای خانگی” یک شماره آن انتشار یافته است، مشکل بتواند در این زمینه موفق عمل کند. حالا که صحبت از نشریه “نمایش خانگی” شد بد نیست بدانید از جمله صفحات خواندنی این خبرنامه داخلی “ویدیو در جهان” است.

“روزانه های سینمایی” قبلاً پیشنهاد داده بود که نسخه پی دی اف نشریه در سایت اتحادیه بارگذاری شود که متاسفانه به آن اعتنایی نشد.!

پرونده ای که دوباره باز شد

اکران ۵ فیلم تازه در سینماهای تهران که بلافاصله پس از جشنواه فجر صورت گرفت، برخلاف تصور پایان بخش نمایش عمومی فیلم در سینماهای کشور در سال ۹۲ نبودند. به موجب این گزارش؛ فیلم های اول دو فیلمساز به نام های؛ “دو ساعت بعد مهر آباد” ساخته علیرضا فرید و “شرقی” به کارگردانی عبدالرضا منجزی از امروز اول اسفند فرصت اکران عمومی یافتند. همچنین از فردا دوم اسفند ماه ۴۵ سینما در تهران و شهرستانها “معراجی ها” ساخته مسعود ده نمکی را به نمایش خواهند گذاشت. فیلمی که به خاطر درگذشت جانکاه تنی چند از عوامل اجرای جلوه های ویژه اش در حین تولید پروژه، نگاه های زیادی را به خود جلب کرد.

این گزارش می افزاید؛ به جز فیلم “شرقی” دو فیلم یاد شده در جشنواره اخیر فیلم فجر به نمایش درآمده بودند. با اکران “معراجی ها” جا برای انتخاب فیلم های دیگری برای جدول نوروزی سینماها باز شد. اگر احتمالاً “معراجی ها” بر خلاف سه گانه “اخراجی ها” در گرماگرم خرید نوروزی مردم و خانواده ها مخاطبان زیادی نداشته باشد، بعید نیست که برای اکران نوروزی تعدادی از سینماهای خود را از دست داده و فیلم دیگری جایگزین آن گردد.

حسن فتحی در خط استارت

پیش از پایان سال جاری تصویر برداری مجموعه “شاهگوش” به پایان می رسد و داود میرباقری و سایر عوامل سریال بی دغدغه شاهد و ناظر واکنش مخاطبان در برابر تماشای قسمت های باقی مانده “شاهگوش”خواهند نشست. در این فاصله یکی دیگر از نام آوران عرصه سینما و تلویزیون کشور که از حیث شناخت درام و توانایی در خلق موقعیت های نمایشی به میرباقری پهلو می زند، نگارش سناریوی سریال عاشقانه اش را برای نمایش خانگی به اتمام می رساند. حسن فتحی که با سریال های شب دهم، میوه ممنوعه، مدار صفر درجه و پهلونان نمی میرند برای اکثر مردم هنرمند شناخته شده ای است، به جز ساخت ۱۱ سریال چهار فیلم سینمایی را هم در کارنامه اش دارد که در بین آنها “ازدواج به سبک ایرانی” اتفاقاً به سبک کارهای میرباقری شباهت زیادی دارد.

فتحی به این دلیل سریال تازه اش را برای شبکه نمایش خانگی تولید خواهد کرد که احتمالاً به خاطر مضمون عاشقانه اش در تلویزیون نمی توانست از لابیرنت ممیزی آن رسانه به راحتی عبور کند. فتحی را در کار نوشتن فیلمنامه سریال، نغمه ثمینی نویسنده و درام نویس خوش قریحه کشورمان یاری می کند.

سونامی سیاسی نویسی یا …

رییس محترم اتحادیه موسسات ویدیو رسانه طی یادداشتی در خبرنامه داخلی اتحادیه متبوع خود با عنوان “چرا موسسات ویدیو رسانه همیشه به خودی و غیر خودی تقسیم می شوند؟” به روال ادبیات سیاسی این ماههای کشور تاریخ نمایش خانگی را بطور تلویحی به دوران قبل و بعد از دولت های نهم و دهم تقسیم کرده و چارچوب تحلیل خود را برای نقد سیاست های گذشته و حال نمایش خانگی و گله و گله گذاری بر همین چارچوب استوار ساخته است. ایشان با فراموش کردن سهوی و شاید هم تعمدی، دوره سه ساله اول دولت دهم دوره ای که از حیث تعامل و ارتباط اداره کل نمایش خانگی با صنف ویدیو رسانه کم سابقه بوده است، دستاوردهای آن دوران را با سیاست ها و رفتارهای یکسویه دولت نهم، سیزده ماه آخر دولت دهم و بلاتکیفی صنف در شش ماه اخیر در یک کفه ترازو قرار داده است. ایشان از یاد برده است که در سال ۸۸ تیم مدیریتی دولت در نمایش خانگی بعد از یک دهه، تامین و عرضه فیلم خارجی را از وابستگی به تامین فیلم ایرانی رهانید و تامین و توزیع آن را مشروط به آنکه معارضی نداشته باشد، آزاد و بدون محدودیت دانست.

رییس انجمن صنفی سابق موسسات ویدیو رسانه می تواند شهادت دهد که تیم مدیریتی آن دوران میراث بر معضلی بود که از توزیع صدها عنوان فیلم و سریال خارجی موسوم به شرکت ICBC ایجاد شده بود و مدیریت وقت علیرغم انتقاد از شیوه تامین و تقسیم عناوین فوق، بی انکه فرقی بین موسسات فعال و غیر فعال بگذارد تا پایان سال ۸۹ اجازه داد عناوین خریداری شده بدون محدودیت در شبکه توزیع شود و سرمایه گذاری موسسات به هدر نرود.

از سوی دیگر منطق حکم می کند که هر سیاست و اقدامی را در ظرف زمان و مکان خویش مورد ارزیابی قرار دهیم. اینکه سیاست های ده ساله معاونت سینمایی طی سال های ۷۸ تا ۸۸ برای الزام موسسات ویدیو رسانه به خرید فیلم سینمایی ایرانی را به خطا با شرایط و فضای متفاوت امروز  محک بزنیم و به باد انتقاد بگیریم، تعابیر دیگری را به ذهن متبادر می کند و البته نتیجه ای هم در بر نخواهد داشت. به یاد داشته باشیم؛

– همه داوطلبان تاسیس موسسه در آن دهه و پس از آن با علم و اگاهی به شرایط دریافت مجوز، ریسک حضور در شبکه را پذیرا شدند.

-در همه آن سالها کمتر موسسه ای به خاطر کم کاری کنار گذاشته شد و البته عدالت حکم می کرد موسسات فعال حمایت و تشویق شوند.

-بسیاری از موسسات با درک شرایط تازه و دریافت پیشنهادهای غیر معقول از جانب تهیه کنندگان سینما، طرح های تازه ای از جمله قرارداد تضمین کف فروش، قرارداد توزیع و پخش و اشکال دیگری را جایگزین خرید رایت فیلم ها کردند و دولت نیز مخالفتی با این امر نکرد. زیرا با تغییر شرایط ادامه سیاست های گذشته امکان پذیر نبود و اصرار بر آنها سیمای امرانه و اقتدارگرایانه ای به دولت می بخشید.

روزانه های سینمایی از صمیم قلب حسن ارتباط و تعامل دولتمردان دولت جدید با زحمتکشان عرصه نمایش خانگی را آرزو کرده و توقع دارد، دلخوری هایی نظیر؛ تحمیل پرداخت هزینه ۱۵۰ هزار تومانی برای حضور در بازار فیلم جشنواره سی و دوم فجر، عدم ارسال دعوتنامه برای شرکت در مراسم سخنرانی رییس جمهور با هنرمندان، تعداد کم بلیط های اهدایی جشنواره، تبعیض ناروا در دعوت از مدیران موسسات برای شرکت در برنامه های رسمی، مستاصل شدن در برابر ادامه موازی کاری در صدور پروانه نمایش انیمیشن، بورکراسی موجود در فرایند صدور پروانه نمایش و مسائلی از این دست، سبب روایت تحریف شده و وارونه وقایع اتفاقیه نمایش خانگی نگردد. اینها همه به کنار مخلص آقای رییس هم هستیم.