وقتی دعا بار منفی به خود می گیرد!

انتخاب تیتر و سوتیتر از متن یک مصاحبه، تمهیدی معمول و حرفه ای در کار خبر نویسی است. با اینکه سبک های مختلف خبر نویسی از گذشته تا حال متداول بوده است، تیتر و سو تیتر نویسی فصل مشترک سبک ها و تکنیک های متنوع خبری است.

موضوع حائز اهمیت آن است که در انتخاب تیتر و سو تیتر، رعایت امانتداری شود و آنچه که به مصاحبه شونده نسبت داده می شود، دروغ و من درآوردی نباشد.

خبرنویسان در انتخاب تیتر به شرط آنکه نقل قولی از مصاحبه شونده نباشد، آزادند و اتفاقاً حسن سلیقه در این کار سبب ترغیب خواننده برای خواندن  متن خبر می شود ولی همانطور که گفته شد نباید با مضمون کلی مصاحبه مغایرت داشته باشد و همچنین از انتساب آن به مصاحبه شونده اجتناب گردد.

به نمونه ای در اینجا دقت کنید. در تیتر مطلب و سو تیتر، کلمات و عباراتی دیده می شود که در متن مصاحبه، گوینده حرفی از آنها به میان نیاورده است.

در تیتر خبر از قول سخنگوی سازمان سینمایی گفته شده است: " تنها دعای مسئولان راه گشای ورود ارز دولتی به سینماست." و در سوتیتر این عبارت به چشم می خورد: " راه گشای اصلی ورود ارز به سینما و … دعای مسئولان و سینماگران! است." همانطور که ملاحظه می شود تنظیم کننده خبر در سوتیتر سخاوتمندانه سینماگران را نیز در حلقه نیایش مسئولان سینمایی راه می دهد تا شاید بیشتر به اجابت قرین گردد.

در این میان صحبت های سخنگوی سازمان سینمایی همان جملاتی است که در متن مصاحبه آمده است و ردپایی از آنچه که در تیتر و سوتیتر بدانها اشاره شده است، مشاهده نمی گردد.

کمترین عارضه اینگونه اقدامات ناشیانه که از مقاصد احتمالاً سیاسی آن صرف نظر کرده و نیت خوانی نمی کنیم، آن است که اعتباری برای منبع انتشار خبر حداقل نزد مصاحبه شونده باقی نمی ماند و مادام که منبع خبری در صدد اصلاح و آموزش خبرنویسان خود برنیاید، مسئول مورد اشاره می تواند از انجام گفتگوهای تازه با آن خودداری کند.

برداشتی که خواننده از عبارات و جملات جعلی و دروغین فوق می کند، آن است که مسئولان برای تامین مواد خام به جای هر گونه فعالیت و اقدام عملی دست به دعا برداشته اند و برای آرام کردن سینماگران آنان را نیز زیر چتر نیایش خویش فراخوانده اند.

تصویری که خواننده از کلمات برجسته شده ای نظیر؛ "تنها دعای مسئولان.." و  "راه گشای اصلی …" استنباط می کند آن است که مدیران سینمایی دکان عقل را تعطیل کرده و منفعلانه دست به دعا برداشته اند تا شاید فرجی حاصل گردد.

در خاتمه بد نیست بدانید که منبع تنظیم و انتشار مصاحبه وابسته به رسانه ای است که به دلیل نقش خطیر آن در فرهنگ سازی باید خطاها و لغزش هایی از این دست را از ساحت خود پاک کند و مروج راستی و فضلیت ها باشد.