سعید رجبی فروتناین یادداشت به قلم نگارنده در روزنامه اعتماد به چاپ رسیده است که عینا آن را در اینجا می خوانید:
سالهای پایانی دهه هشتاد عرضه انواع محصولات سینمایی، رئالیتی شو، سریال و برنامه‌های سرگرم کننده در شبکه نمایش خانگی و بر روی لوح فشرده سی‌دی و سپس دی‌وی‌دی اوج گرفته بود. سریال‌های خارجی شبکه با کیفیت خوب دوبله می‌شد و بعضاً همزمان با پخش جهانی در دسترس مخاطبان قرار می‌گرفت. شاهکارهای دوبله سریال ۲۴، فرار از زندان، لاست و امثال آن فرصت تازه‌ای را برای درخشش گویندگان پیشکسوت و جوان فراهم کرده بود. تقاضای موثر بازار، پای گویندگان جوان و غیرحرفه‌ای را به بازار دوبله باز کرده بود. تمرکز گروه اخیر بر روی انیمیشن بود، عرصه‌ای که اعضای انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم، قدری از آن فاصله گرفته بودند و بیشتر کارتون‌های موردنظر تلویزیون را دوبله می‌کردند. کارتون‌هایی که از حیث جذابیت با آثار روز جهانی فاصله زیادی داشتند و فقط به درد پرکردن جدول پخش شبکه‌ها می‌خوردند.
کم‌کم اعتراض انجمن گویندگان به مداخله دوبلورهای نوظهور و از گرد راه رسیده آغاز شد. نگاهی به خروجی خبرگزاری‌ها و صفحات هنری روزنامه‌ها در آن سالها گویای موارد فراوانی از اینگونه انتقادات است که در گفتگوی گویندگان پیشکسوت با جراید بازتاب می‌یافت. همان گروههای غیرحرفه‌ای به مرور دچار انشعاب شدند و برای بیرون راندن رفقای دیروز که حالا به رقیب تبدیل شده بودند، رویه آزار و اذیت را پیش گرفتند و با سیاه‌نمایی، مراجع نظارتی از جمله پلیس را به فعالیت‌های دوبلورهای زیرزمینی حساس کردند.
یکی از گروههای جوان دوبله، موفق به اخذ مجوز از وزارت کار شد تا قدری از فشارها را بر روی خود کم کند؛ با این حال گویندگان حرفه‌ای تحت پوشش خانه سینما، هیچ تشکل جدیدی را به رسمیت نمی‌شناخت و در امتداد نگرش سندیکایی خود، از مقامات مسئول خواستار برخورد با هر انجمن جدید بودند.
با گسترش دامنه کار برخی از گویندگان پیشکسوت بصورت رسمی و غیر رسمی، در دوبله فیلم و سریال انیمیشن، عده‌ای جوان را برای گویندگی نقش‌های مختلف به خدمت گرفتند تا بازار یکباره به دست غیر نیافتد و ذائقه تماشاگر با دوبله‌های نازل و سخیف خو نگیرد.
از منظر قانون اعطای مجوز تأسیس انجمن از سوی وزارت کار به تشکل‌های تازه کاملاً موجه بود و ایجاد انحصار برای هر گونه خدمات هنری شبهات قانونی داشت. سازمان سینمایی نیز به موسسات ویدیو رسانه ناشر آثار خارجی توصیه می‌کرد از خدمات انجمن حرفه‌ای گویندگان بهره ببرند و البته در شورای بازبینی کیفیت دوبله آثار مورد توجه قرار می‌گرفت تا زبان معیار خدشه‌دار نشود.
در چنین شرایطی به عنوان اولین مدیرکل دفتر نمایش خانگی با کمک صنف اتحادیه ویدیو رسانه و انجمن گویندگان فیلم در سالهای ۸۸ و ۸۹ جشن سالانه برترین‌های نمایش خانگی را برگزار کردیم. تیم داوری مرکب از کارشناسان مبرز از جمله مرحوم شاپور عظیمی، به معرفی برگزیده‌ها در رشته‌های: ترجمه، باند و صداسازی، مدیریت دوبلاژ، بهترین گوینده مرد و زن و گویندگان مکمل مرد و زن اقدام نمود. البته این کار بی حاشیه هم نبود و قرارگرفتن نام یک گوینده که عضو انجمن نبود، اعتراض عده‌ای را به همراه داشت بطوریکه سالن را ترک کردند.!
در شب آیین شصت و دومین سال تأسیس انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم که در تاریخ ۱۵ اردیبهشت امسال برگزار شد، وقتی گلایه آقای ابوالحسن تهامی نژاد را از فعالیت مراکزی به موازات انجمن شنیدم، دریافتم که چالش انجمن و اعضای آن با گویندگان خارج از انجمن ادامه دارد و در دولت‌های مختلف ادامه یافته است. البته در جریان کشمکش سندیکا یا انجمن گویندگان با دوبلورهای جوان، برخی از گویندگان جوان مهاجرت کردند و به کار در کشورهایی پرداختند که شبکه‌های فارسی‌زبان ماهواره‌ای راه‌اندازی کرده بودند. عده کمی موفق به عبور از لابیرنت انجمن گویندگان شدند و رسماً به عضویت آن درآمدند. در این فاصله به دلیل شور و اشتیاق جوانان و نوجوانان به کار در زمینه دوبله، آموزشگاه‌ها و استودیوهای زیادی به آموزش و تربیت دوبلور و گوینده پرداختند.
انجمن گویندگان که یارای پاسخگویی به نیاز انبوه متقاضیان را نداشت و شاید رسالت آموزشی برای خود قائل نبود، در این میان ناظری خاموش بود و بعضی از اعضای آن معتقد بودند، بازار دوبله کشور کشش این تعداد گوینده را ندارد و نباید با در باغ سبز نشان دادن برای اشتغال آموزش دیدگان، جوانها را سرخورده کرد. البته این ادعا به آن معنی نیست که انجمن در سالهای گذشته نیروهای جوان و مستعد را به خود جذب نکرده است؛ نکته در آن است که ظرفیت محدود آموزشی و تربیتی انجمن تناسبی با تقاضای بازار نداشت.
اگر سوال شود که واکنش سکوها در زمینه دغدغه انجمن گویندگان چه بوده است؟ رصد محصولات خارجی پلتفرم‌ها چه آن زمان که زیرنظر سازمان سینمایی بودند و چه الان که تحت نظارت ساترا هستند، نشان می‌دهد که برای بعضی از آنها در بازار رقابتی موجود که کپی‌رایت هم در آن محلی از اعراب ندارد، دستیابی سریع به دوبله آثار از اهمیت زیادی برخوردار است. کافی است استانداردهای حداقلی رعایت شده باشد و فروشنده دوبله قیمت زیادی را پیشنهاد ندهد، در غیر اینصورت سکو به سراغ پیشنهاد سایر تیم‌های دوبله در بازار آزاد می‌رود.!
برگردم به جشن شصت و دومین سالگرد تاسیس انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم، یادم هست در آیین اختتامیه دومین جشن معرفی برترین‌های دوبله در شبکه نمایش خانگی خطاب به حاضران گفتم این آخرین بار است که دولت مجری چنین جشنی می‌شود و در دوره‌های بعدی تشکل‌های صنفی گویندگان فیلم و موسسات ویدیویی باید آن را ادامه دهند.
پانزده سال بعد از این درخواست باز هم در دل سازمان سینمایی و با کمک و حمایت آن سازمان جشن تأسیس انجمن برگزار شد. البته این جشن برخلاف گذشته رقابتی نبود اما انجمنی که با نام سندیکا از دهه چهل کار خودش را آغاز کرده است، بهتر است تا حدامکان ضمن بهره‌مندی از حمایت‌های دولتی و غیردولتی استقلال و بلوغ صنفی خود را به نمایش بگذارد و به استمرار چنین حرکت‌هایی در ابعاد گسترده‌تر بیاندیشد.
غیبت برخی از چهره‌هایی که بنابود مورد تقدیر قرار بگیرند، در مراسم کاملا احساس می‌شد و باید برای سلامت و شادابی آن عده‌ای که احتمالا با مشکلات ناشی از سالخوردگی روبرو هستند، به جز دعا برنامه‌های حمایتی درنظر گرفت.
برای برجسته‌کردن هنر و خلاقیت اعضای انجمن گویندگان، پلتفرم‌ها باید در معرفی آثار خود، از این امر به عنوان یک مزیت نسبی برای سکوی خود یاد کنند تا انگیزه بیشتری در کاربران برای تماشای فیلم یا سریال خارجی ایجاد کنند. دوبله کشور نباید فقط در خاطرات مربوط به صدای گویندگانی که دیگر در بین ما نیستند، جستجو شود. انجمن گویندگان در جشن خود در سالهای بعد باید ضمن تقدیر از پیشکسوتان جوانان با استعداد و آینده‌دار را معرفی کند.
اضافه کردن نظر