سعید رجبی فروتندر طرح اداره صدا و سیما پخش فراگیر به صراحت تعریف نشده است. این در حالیست که هر گونه قانون گذاری قبل از تبیین و تعریف «صوت و تصویر فراگیر» باعث مشکلاتی در مدل اقتصادی و مدل توسعه‌ای لایه خدمات و محتوا در شبکه ملی اطلاعات می شود. مرجع تعریف صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی، شورای عالی فضای مجازی است و باید پس از تبیین این موضوع درباره آن قانونگذاری کرد.
از عصر روز دوشنبه که خبر تصویب کلیات طرح اداره صدا و سیما در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح شد، موجی از واکنش ها نسبت به این خبر ایجاد شد و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نخستین دولتمردی بود که در برابر این اقدام مجلس موضع مخالف و منتقد گرفت و از اینکه در آینده با تصویب این طرح در صحن علنی مجلس، دامنه انحصارات صدا و سیما تا فضای مجازی نیز ادامه یابد اظهار نگرانی کرد. به دنبال سخنان آذری جهرمی، فعالان و ناشران صوت و تصویر در اینترنت به خود آمدند و مدیران چند سرویس پخش اینترنتی صدا و تصویر نظیر «آپارات»، «فیلیمو» و «نماوا» از حذف نظارت دولت و جایگزینی صدا و سیما به جای آن اظهار نگرانی کردند.
سابقه موضوع:
شاید تعجب کنید که بیش از شش سال است که طرح اداره صدا و سیما در مجلس مطرح است و از یک دوره مجلس به دوره دیگر منتقل می شود. فروردین سال گذشته طرح یک فوریت بررسی این طرح در مجلس رای نیاورد تا بررسی آن طی فرایندی عادی صورت گیرد.
هدف از ارائه طرح چیست؟
به گفته علی مطهری» نماینده مجلس: «قانون خط مشی و اصول کلی سازمان، قانون اداره صدا و سیما و قانون نظارت بر صدا و سیما، ۳ قانونی است که باید مورد توجه و تصویب قرار گیرد، البته قانون خط مشی و اصول کلی در اوایل انقلاب به تصویب رسید و قانون خوبی است و مفاد آن در رابطه با پایبندی سازمان به اصول کلی اخلاقی و موضوعات دیگر بوده است.
قانون اداره سازمان صدا و سیما در سال ۵۹ قبل از بازنگری قانون اساسی تصویب شد و بعد از آن این قانون مورد اصلاح قرار نگرفت از این رو طبق قانون اساسی سازمان صدا و سیما دارای شورای سرپرستی متشکل از نمایندگان قوای سه‌گانه بود که مدیر سازمان را تعیین می کردند اما بعد از بازنگری قانون، شورای سرپرستی از بین رفت و رئیس سازمان توسط رهبری تعیین می‌شود، در راستای این رویکرد شورای نظارت بر سازمان به وجود آمد از این رو در شرایط کنونی لازم است قانون اداره سازمان صدا و سیما اصلاح شود.«
نایب رییس مجلس شورای اسلامی در همین رابطه افزوده است: « در شرایط کنونی سازمان صدا و سیما بدون قانون اداره می‌شود، قانون شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما در سال۷۰ مصوب شد و اگرچه قبل از بازنگری قانون اساسی انجام شده اما قانون ضعیفی بوده و امروز نظارت بر صدا و سیما یک نظارت تشریفاتی است به طوری که من شخصاً دو دوره نماینده ناظر مجلس در شورای نظارت بر صدا و سیما بودم و دیدم که نظرات این شورا تأثیر چندانی نداشته است بنابراین لازم است که قانون نظارت بر این سازمان نیز اصلاح شود.»
دعوا سر چیست؟
عبارت «پخش فراگیر» موضوع مناقشه بین دو طیف فکری است. دولتی ها و بخش خصوصی معتقدند به موجب قانون اساسی پخش فراگیر صدا و تصویر حق قانونی صدا و سیماست اما پخش و انتشار صدا و تصاویر برای مخاطبان و کاربران شناخته شده و مشخص بر بستر اینترنت، جنبه فراگیر ندارد و به همین خاطر صدا و سیما نباید به تمامیت خواهی روآورد. صدا و سیما مخاطب بیش از ۵۰۰۰ نفر را فراگیر می داند و از همین روی در صف اول منتقدان وزیر ارتباطات یعنی همان کسی که زمینه کسب و کار برای سرویس های اشتراک ویدیو و نیز شرکت های آنلاین ویدیویی را فراهم کرد، احساس خطر کرد و به اقتضای جوانی جسارت کرد و حرفش را زد. وزیر ارتباطات گفت: «هر گونه قانون گذاری قبل از تبیین و تعریف «صوت و تصویر فراگیر» باعث مشکلاتی در مدل اقتصادی و مدل توسعه‌ای لایه خدمات و محتوا در شبکه ملی اطلاعات می شود. مرجع تعریف صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی، شورای عالی فضای مجازی است و باید پس از تبیین این موضوع درباره آن قانونگذاری کرد.
یکی از پیامدهای این انحصار، توقف رشد تولید محتوا در شبکه ملی اطلاعات است؛ صدا و سیما می خواهد تنظیم مقررات، تصدی گری و مالکیت در حوزه صوت و تصویر را به صورت یکجا در دست بگیرد و بر اساس این رویه، قرارداد بسته، مزایده ای برگزار کرده و پنج پیمانکار انتخاب کرده اند.»
موضع وزارت ارشاد در این میان چیست؟
وزارت ارشاد با وجود آنکه دو مرکز رسانه های دیجیتال و سازمان امور سینمایی آن، بطور مستقیم در قبال صدور مجوز و نیز نظارت بر شرکت های آنلاین ویدیویی مسئولیت داشته است، ترجیح داد به موضعگیری مدیر عامل موسسه رسانه های تصویر اکتفا کند. این موسسه قبل از تصویب آیین نامه تاسیس و نظارت بر مراکز عرضه برخط ویدیویی به گونه درخواستی(مرداد ۹۶)، امکان فعالیت قانونی سرویس های استریمینگ را فراهم ساخته بود. یزدانی مدیر عامل موسسه رسانه های تصویری در گفتگو با ایسنا لحن متفاوت و مسالمت جویانه ای را در قبال مصوبه کمیسیون فرهنگی اختیار کرد و گفت:
«طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی صدور اجازه تاسیس یا انحلال مراکز نشر محصولات سمعی و بصری به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. (مواد ۲۲ و ۲۳ قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)؛ حسب سایر مصوبه‌های قانونی هر گونه فعالیت تجاری در زمینه تولید، توزیع، تکثیر و عرضه آثار صوتی و تصویری نیازمند اخذ مجوز از وزارت ارشاد است. بنابراین نظر نمایندگان محترم کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی می‌بایستی با دقت بیشتری مورد توجه قرار گیرد که به نظر نمی‌رسد مصوب اخیر ایشان با قوانین مذکور مغایرتی داشته باشد.»
تعریف سازمان سینمایی از پخش فراگیر چیست؟
به موجب بندی از ماده یک آیین نامه تاسیس و نظارت بر مراکز عرضه برخط ویدیویی به گونه درخواستی، ذیل تعریف نمایش درخواستی آمده است: فراهم آوردن امکان نمایش «اثر ویدیویی» مورد درخواست هر مخاطب فقط بر روی نمایشگر مورد استفاده وی از طریق سامانه‌های مبتنی بر قراردادهای مسیریابی یگانه (Unicast) در «بستر شبکه گسترده (wide area network یا wan)» که در آنها جریان داده اختصاصاً برای ذخیره یا پخش فقط بر روی یک دستگاه معین، ارسال می‌شود و ذخیره و اجرای داده توسط چند دستگاه، مستلزم ارسال جداگانه جریان داده برای هر دستگاه است.
تبصره- قراردادن صوت و تصویر در معرض دسترس عموم از طریق سامانه‌های مبتنی بر قراردادهای مسیریابی همگانی (Broadcast) یا چندگانه (Multicast) که در آنها یک جریان داده ارسالی، همزمان قابل ذخیره یا پخش بر روی چند دستگاه بوده و با یکبار ارسال داده، دستگاه‌های متعدد می‌توانند آن را ذخیره یا اجرا کنند (بدون آن که هر اثر به انتخاب و در مقابل تقاضای هر مخاطب و فقط برای مخاطبی که نمایش آن را تقاضا کرده است نمایش داده شود) از شمول این آییننامه خارج است.
نتیجه چه می شود؟
فرایند بررسی طرح اداره صدا و سیما در مجلس بازهم زمان زیادی را به خود اختصاص خواهد داد و در خوشبینانه ترین حالت ممکن است تا پایان سال طرح مصوب کمیسیون فرهنگی در نوبت طرح در صحن علنی مجلس قرار گیرد. تا آن زمان قطعاً مخالفان این طرح بویژه در دولت بیکار نخواهند نشست و درصدد همراه کردن نمایندگان برخواهند آمد. اگر چه اکثر نمایندگان دوست دارند به خاطر استفاده از فضای تبلیغی صدا و سیما در استانها در موضع مخالف و منتقد آن رسانه قرار نگیرند.
در همین رابطه بخوانید. اینجا
اضافه کردن نظر