روزانه های سینمایی
توبه نصوح در دهه ۹۰

توبه نصوح در دهه ۹۰

هر قدر نسخه توبه نصوح محسن مخملباف در دهه ۶۰ با بازی فرج الله سلحشور تصویر دهشتناک و زننده ای از توبه و حلیت خواهی ارائه می داد، علیرضا امینی کارگردان جوان سینما با فیلم "استشهادی برای خدا" بی آنکه در ورطه شعار بیفتد و بصورت گل درشتی حرف از سنت های دینی بزند، مرگ اگاهی را به مخاطب یادآور می شود و رسیدن به آرامش قبل از مرگ را مقدمه ای برای غنودن در زیر خروارها خاک سرد می داند. امینی از همان نخستین ساخته های بلندش نشان داد که در نگاه سینمایی اش متکی به داشته های خویش است و در اجرا و کارگردانی بیش از آموخته های درس و مدرسه به تجربه های شهودی خویش پایبند است.

 در "استشهادی برای خدا" بهره گیری هوشمندانه از عناصر طبیعت، شخصیت های ساده و باور پذیر و روابط بین آنها، قصه ای با منحنی سینوسی و البته دوری از شتابزدگی در روایت ماجراها بیننده را به همراهی با خویش فرامی خواند تا به اعتبار نوع قصه او نیز به روز وداع با دنیا و مافیهایش اندیشه کند. در فیلم فتاحی (جمشید هاشم پور) در جلب رضایت و حلالیت از روستاییانی که در گذشته به آنها ظلمی را روا داشته است، همانقدر در معرض امتحان است که روستاییانی که باید درس گذشت را از نو بخوانند و چشم بر خطاها و جفاهای فتاحی ببندند. جمعی از اهالی روستا به مدد نفس گرم شیخ روستا – با بازی گرم و قابل تحسین طنابنده _ دل یک دله می کنند و شهد عفو و گذشت را به کام فتاحی بیمار می چشانند و گروهی نیز در کمین انتقام از او می نشینند و شبانه خانه اش را به آتش می کشند.

 کار فتاحی و همراهی سه کاراکتر دیگر فیلم(شیخ، بهیار و مسئول مخابرات) با او در نهایت ختم به خیر می گردد و در نمای پایانی فیلم که دستی زنانه وارد کادر شده و انگشت آغشته به جوهرش را بر کفن فتاحی می نهد، بیننده را مطمئن می سازد که همسرش نیز او را حلال کرده و رضایتش را اشکار می سازد.

زیبایی قصه امینی در آن است که در محیط بکر و دورافتاده ای رخ می دهد و در جغرافیایی سرد و یخ زده عاملی که بخواهد تمرکز بیننده را از فضای قصه منحرف می سازد، پیشاپیش حذف گردیده است.

اگر ادعا شود که امینی جوان در کشف و معرفی دو بازیگر موفق این روزهای سینما و تلویزیون یعنی محسن طنابنده و احمد مهرانفر نقش غیر قابل انکاری داشته است، سخن به گزاف نگفته ایم.

موسسه رسانه های تصویری احتمالاً با تصمیم و برنامه ریزی قبلی "استشهادی برای خدا" را به خاطر مضمون سازنده ای که دارد، مناسب عرضه در ماه رمضان تشخیص داده و آن را در رتبه بیست و چهارمین فیلم ایرانی سال قرار داده است.

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

اضافه کردن نظر

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید