با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی شود

در این مقام بارها از ضرورت التزام موسسات به عرضه کیفی محصول سخن گفته ام و آنچه را که از زبان متخصصان شنیده ام، با شما در میان گذاشته ام. میزان پایبندی موسسات به رعایت استاندارهای صدا و تصویر و دغدغه جدی آنها به این مهم را به راحتی می توان قبل از تکثیر صنعتی محصول و توزیع آن در بازار احراز کرد. به عنوان مثال مطالعه قرارداد خرید حقوق ویدیویی فیلم سینمایی ایرانی به روشنی تعهدات تهیه کننده سینما و مدیر ویدیو رسانه را برای تهیه و ارائه مستر master با کیفیت نشان خواهد داد. به طور کاملا" تصادفی هفت نمونه قرارداد را از هفت موسسه مختلف برگزیدم و به سراغ…

بندها و موادی از قراردادها رفتم که چگونگی تحویل مستر اولیه را از سوی تهیه کننده به مدیر ویدیو رسانه تبیین کرده بود. متاسفانه جز یک مورد، شش موسسه دیگر یا به این مسئله نپرداخته بودند یا با اشاراتی کلی از کنار آن عبور کرده بودند. به نظر می رسد فقدان دانش فنی یا پرهیز از هزینه های مازاد از جمله دلایل غفلت موسسات از دریافت مستر خوب از تهیه کنندگان سینما باشد. ممکن است موسسات در پاسخ به این انتقاد بگویند که اگر در متن قراردادها اشاره ای به کیفیت مستر اولیه نمی کنیم، اما در عمل توقعات مان را با تهیه کننده و فروشنده فیلم در میان می گذاریم و تا زمان دریافت نسخه قابل قبول کوتاه هم نمی آییم. تهیه کنندگان سینما هم می توانند ادعا کنند: "ای آقا دو دستگاه تله سینمای نسبتا" قابل قبول که بیشتر نداریم. منظور شما از تکرار این حرف ها چیست.؟"
 با احترام به غیرت و حمیت مدیران موسسات باید گفت اولا" آنچه که عیان است چه حاجت به بیان است.! فیلم های ایرانی عرضه شده از کیفیت خوبی برخوردار نیستند. ثانیا" وقتی در قراردادها به چنین نکته مهمی اشاره نمی شود چه تضمینی وجود دارد که تهیه کننده خود را ملزم به ارائه نسخه با کیفیت کند.؟ ثالثا" در صورت بروز اختلاف در همین زمینه جز با رجوع به قرارداد امکان رسیدگی به ادعاهای طرفین وجود ندارد. به تهیه کنندگان سینما هم می گویم با فرض آنکه خروجی تله سینماهای موجود خوب از آب در نیامد، تکلیف چیست.؟ اصلا" برای شما یا کارگردان اثر، کیفیت نسخه ویدیویی فیلم اهمیت دارد یا خیر؟ اگر قبول داشته باشید که بینندگان فیلم شما در شبکه بیش از سینما است به احترام مخاطبین جدید وقتی برای ارائه نسخه ای شسته و رفته از فیلم می گذارید؟ چطور راضی می شوید صدای مونوی فیلم با افت کیفی ناشی از تله فیلم، به گوش بیننده برسد؟

نگاهی به اقدام شایسته تنها موسسه ای که مختصات و ویژگی های مستر اولیه را به صراحت در قراردادش قید کرده است، شاید وضوح بیشتری به این یادداشت ببخشد. خوشبختانه موسسه مزبور در عرضه فیلم های ایرانی و خارجی بر فرمت دی وی دی به معنی درست کلمه اهتمام داشته و بسیاری از مخاطبان را با تکنیک هایی چون:remastering و صدای sorround در محصولاتش به خوبی آشنا کرده است. مطالعه بیشتر در ساختار این موسسه گویای حضور و فعالیت متخصصانی آشنا به دانش صدا و تصویر است که اگر چه در ظاهر هزینه های بیشتری را به موسسه تحمیل نموده است، اما از سوی دیگر عناوین خارجی موسسه به دلیل کیفیت ممتاز، بیشترین میزان فروش را در بازار داشته است. به یک نمونه از قرارداد این موسسه برای خرید فیلم ایرانی توجه کنید:

صاحب اثر متعهد است مستر اصلی فیلم را در صورتی که به صورت دیجیتال تصویر برداری شده است در قالب نسخه ۲K ویا حداقل نسخه FULL HD با سایز ۱۰۸۰ در ۱۹۲۰ به صورت FILE BASE (بر روی هارد) به موسسه تحویل دهد. در غیر اینصورت فایل تله فیلم (مستقیم از خروجی دستگاه تله سینمابه روی هارد) با کیفیت مورد تایید موسسه به آن تحویل داده شود. در صورتی که کیفیت اثر تله شده مورد تایید موسسسه نبود، نسبت به REMASTERING آن اقدام نماید. 
از فحوای این بخش از قرارداد می توان دریافت:
– موسسه هر فیلمی را با هر کیفیتی نمی پذیرد و اصطلاحا" با دروازه بانی شرط و شروطی را برای تحویل مستر اعلام کرده است.
– برای خروج از بن بست تله نامناسب موسسه استفاده از فناوری ری مستر را به تهیه کننده پیشنهاد می کند.
– هزینه ری مستر بر عهده تهیه کننده است.
– موسسه خریدار به دانش لازم در زمینه استاندارد تصویر برای ویدیو به خوبی آشناست.
– موسسه به محدودیت های دستگاه های تله سینمای موجود واقف است.
منظور از ری مستر آن است که در سلسله اقداماتی دقیق و وقت گیر تدابیر لازم برای اصلاح رنگ، کنتراست، محو هر گونه خطوط و نقاط زاید یا ریختگی فیلم در سیستم های ویدیویی ۲K انجام می شود.

البته ممکن است اهل فن ملاحظات و شرایط فنی موسسه الگو را چندان کافی و وافی ندانند. این عده غفلت از عنصر صدا را نقص این مطلب بدانند. یا تاکید بر انتقال فایل ها بر روی هارد را بی مورد بدانند. زیرا تحویل فایل اطلاعات صدا و تصویر در فرمت اچ دی از سوی تهیه کنندگان، کافی است تا موسسه ی ناشر برای انجام بازیابی اطلاعات راسا" آنها را به هارد منتقل کند.!
در سال گذشته با برگزاری کارگاه هایی، نمایندگان موسسات را بصورت کلی با ظرایف تهیه مستر دی وی دی و اتورینگ آشنا کردیم. کوشیدیم انگیزه کسب دانش فنی و جذب نیروی متخصص را در آنها تقویت کنیم. البته عاقلانه تر آن است که موسسات کوچک چنین سرویس و خدماتی را از شرکت ها تخصصی دریافت کنند و موسسات بزرگ در راه اندازی و تقویت بخش خدمات فنی خود از هیچ کوششی فروگذار نکنند.
شایسته است موسساتی که برای خرید عناوین روز سینمای ایران متحمل هزینه سنگینی می شوند، نسبت به دریافت مستر اولیه مناسب از تهیه کنندگان مماشات و اهمال نورزند. در شرایطی که دولت هزینه های میکس ساراند صدای فیلم های ایرانی را مستقیما" به استودیوهای صدا می پردازد، جفاست که موسسات فایل صدای فیلم را از تهیه کنندگان طلب نکنند و یا هزینه ری مسترینگ را بر عهده آنها نگذارند.

گفتگو با کادر بازیگری و دیگر عوامل فنی و هنری فیلم برای تهیه فیلم پشت صحنه، باید در قرار داد تهیه کنندگان با آنها قید شود. موسسات وظیفه ندارند برای تهیه این محصول جانبی متحمل هزینه شوند و برای راضی کردن عوامل به انجام مصاحبه، تن به هر شرایطی بدهند.
به عنوان دستگاه نظارتی به زودی متن واحد و تیپی را به موسسات خواهیم داد تا هنگام عقد قرارداد با تهیه کنندگان سینما به چگونگی تحویل مستر اولیه تصریح کنند تا در نهایت زمینه تامین و تکثیر محصولی مناسب و استاندارد فراهم گردد.

در پایان این یادداشت بازبینی مجدد فیلم های ایرانی ناسپاس و  حیران همچنین فیلم های خارجی رستگاری در شاوشنک، هوش مصنوعی و زندگی دیگران را به عنوان مصادیق کار استاندارد توصیه می کنم.