سعید رجبی فروتن۱۲ مرداد ۹۵ آخرین بیانیه شورای راهبردی تحقیق و توسعه سینمای ایران در محکومیت یادداشت توهین آمیز نشریه «یالثارات»علیه سینماگران ایرانی منتشر شد و از آن پس هیچ صدای دیگری از شورا به رغم اتفاقات زیادی که در ۱۵ ماه گذشته در سینما افتاد، شنیده نشد. سکوت شورا پس از استعفا و کناره گیری تعدادی از اعضای آن شروع شد و در این میان فشار دولتمردان وقت سینما و دلخوری آنها از لحن انتقادی بیانیه های شورا بی تاثیر نبود. سال به پایان نرسیده بود که «علی معلم» عضو برجسته شورا که رشید بود و صریح اللهجه، یارانش را تنها گذاشت و جان به جان آفرین سپرد تا همه اهالی سینما در بهت و اندوهی سنگین فرو روند. مردی که احتمالاً بیانیه های شورا با قلم و یا ویرایش او از لحنی کوبنده و رسا برخوردار می شدند..
حالا بعد مدت ها سکوت یخ زده شورا شکسته و بیانیه هفتم آن منتشر شده است. بیانیه ای که شاه بیت آن صنعتی شدن سینماست!
«تقاضای صنعتی شدن سینما ، چند دفعه باید گفته و شنیده شود ! چند بار سینماگران باید بر ضرورت این امر حیاتی اصرار بورزند! با چه مایه از پی گیری و سماجت و تا کی ؟ چند سال این نیاز سینما لایق بی توجهی ست؟! استدلال ها آورده و آمار و ارقام گفته شده و امروز صنعت سینما، مطالبه ای حقیقی و عام است. چه خوش باشد که در این دوره ی تازه، سرانجام نوبت تحقق این بزرگترین آرزوی سینماگران فرا رسد »
اینکه چرا صنعتی شدن سینما اینقدر اهمیت دارد، بیانیه در باره آن سکوت کرده است. آیا منظور تسهیلاتی است که دولت ها پیش از این در اختیار واحدهای صنعتی قرار می دادند؟ و تسهیلات بخش فرهنگ به اندازه و معادل بخش صنعت نبوده و نیست. اصولاً چرا باید صنعتی شدن به ید با کفایت دولت ها رخ دهد و این قبا را دولتمردان باید بر تن سینما بپوشانند؟ الزامات صنعتی شدن چیست؟
نیاز مبرم سینمای ایران در حال حاضر گسترش فضای نمایشی در سطح کشور است و خواست مشترک سینماگران هم چیزی جز تامین زیرساخت ها از سوی دولت و کاهش مداخلات آن در فرایند تولید نیست. فیلم های پر فروش چند سال اخیر بعضاً مرهون حمایتها و مشارکت های موسسات وابسته به دولت نبوده اند و هر ساله بسیاری از تولیدات ارزان، بدون کمک موثر دولت ساخته می شوند. دریافت عوارض شهرداری در ازای فروش هر قطعه بلیط ارتباط مستقیمی با دولت ندارد و اخذ ارزش افزوده نیز مشمول فروش بسیاری از کالاها و خدمات است.
اگرهمین رئیس دولت دوازدهم خواستار روشنگری بیشتر شود و از نویسندگان بیانیه اخیر برنامه و رهنمود صریح تری بخواهد پاسخ صریحی در آستین خواهند داشت؟
«از رئیس جمهور منتخب و هیئت محترم وزیران می خواهیم که با مصوبه قانونی شدن سینما به عنوان صنعت، به رونق و تأثیرگذاری سینما بیفزایند. خطرات و چالش های اقتصادی آن را با پشتیبانی بانک ها و بیمه، به حداقل رسانده و با شکوفایی سینما به جذب سرمایه و ایجاد هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم کمک کنند؛ و سرانجام مدیران سینمایی را به مدد ساختار صنعتی و علمی سینما از دور باطل اداره ی هیئتی این هنر ـ صنعت پیچیده وا رهانند»
تجربه حکومت نوپای جمهوری اسلامی نشان داده است که به رغم گفتمان و گرایش مختلف فرهنگی و سیاسی دولت ها طی ۳۸ سال گذشته، نظارت بر تولیدات سینمایی دچار قبض و بسط بوده اما سایه سنگین نظارت در مراحل صدور پروانه ساخت و نمایش همواره مستدام بوده است! و دولت ها به همین مقدار هم اکتفا نکرده و برای تبلیغ و ترویج گفتمان مطلوب خود، گاه در مقام تهیه کننده و سرمایه گذار مستقیماً در صدد تولید آثار به زعم خویش فاخر و ارزشی برآمده اند و یا بعضاً با کاهش نقش خویش، سیاست تعدیل شده مشارکت در ساخت و تامین بخشی از سرمایه را در پیش گرفته اند. از سوی دیگر سینما با اینکه در نظام بودجه نویسی و برنامه ریزی در بخش خدمات دیده شده است اما از تسهیلات و معافیت های نسبتاً خوبی برخوردار بوده است. با این حال اگر قرار بر این است که اختصاص معافیت ها و تسهیلات شکل نهادینه تری به خود بگیرد و جذب اعتبارات از حالت التماس و «من بمیرم تو بمیری» خارج شود، امر پسندیده و قابل دفاعی خواهد بود اما این امر تا چه حد وافی به مقصود است، محل بحث است. درست است که «سینما امروزه صنعت سرگرمی سازی است و می تواند به رغم ماهیت فرهنگی تابع قوانین اقتصاد باشد.» اما سینما برای اینکه بتواند روی پای خودش بایستد، محتاج خلاقیت برای جذب انبوه مخاطب و تولید کالایی استاندارد و مطلوب برای اکثریت جامعه است. به همین خاطر بعید است شکست اقتصادی بیش از نیمی از تولیدات هر ساله سینمای ایران، با لوایح دولتی و تغییر و اصلاحات دیوانی قابل علاج باشد.!
در همین رابطه بخوانید: گفتگوی علیرضا رئیسیان با فارس
اضافه کردن نظر