روزانه های سینمایی

خوب و بد سالی که بر نمایش خانگی گذشت

در این یادداشت مروری شتابزده بر اهم وقایع شبکه نمایش خانگی طی سال ۹۵ کرده ام. این یادداشت می تواند دنباله ای هم داشته باشد، اگر با اظهار نظر و مشارکت شما همراهان دریابم که اتفاقاتی را سهواً از قلم انداخته ام. لطفا بخوانید و این مختصر را برای غنی سازی تاریخ نمایش خانگی با کامنت هایتان، تکمیل کنید

در سالی که گذشت، کمتر نشانی از فضای پر تنش بین تشکل صنفی موسسات ویدیو رسانه با سازمان سینمایی دیده می شد. این امر بدان خاطر نبود که همه چیز بر وفق مراد بود و طرفین گل می گفتند و گل می شنفتند. در این سال متاسفانه اتحادیه موسسات ویدیو رسانه تقریباً به محاق رفت و فعالیت خاصی از آن دیده نشد. به تبع فروکش کردن تحرکات اتحادیه، کانون صنفی موسسات نمایش خانگی نیز به فعالیت حداقلی اکتفا کرد و اعضای آن ترجیح دادند تمرکزشان را بر تامین و توزیع محصول بگذارند.

در این بین تشکل سومی به نام «انجمن شرکت های نمایش ویدیویی آنلاین» اعلام موجودیت کرد تا سایه حضورش را بر موسسات و شرکت های پخش و توزیع نسخه فیزیکی محصولات نمایش خانگی، سنگین تر از گذشته کند. تشکل چهارمی هم که البته قدمتی حدوداً ده ساله دارد، یار و مددکار برگزار کنندگان جشنواره ویدیویی«یاس» شد. انجمن شرکت های فیلمسازی(تولید فیلم های ویدیویی) نشان داد که بیش از سه تشکل صنفی یاد شده راه و رسم نزدیک شدن به مراجع دولتی و گشودن باب دوستی و همکاری را شگرد دارد.

جشنواره «یاس»در چهارمین دوره به جز یک استثنا که ناشی از تصمیمی خلق الساعه بود، به همان روال سه دوره قبل برگزار شد و البته به دلیل برنامه ها و بخش های جنبی، هزینه های بیشتری از دوره های قبلی روی دست دولت گذاشت. تصمیم خلق الساعه آن بود که برخلاف مقررات اولیه منتشر شده، کلیه سریال های عرضه شده در نمایش خانگی در این دوره در بعضی از جنبه ها مورد داوری قرار گرفتند و جوایز و هدایایی هم برای آن کنار گذاشته شد. سال ۹۵ از یک حیث سال استثنایی برای نمایش خانگی بود و آن هم تامین و توزیع ۸۳ عنوان سینمایی ایرانی از سوی سیزده موسسه نسبتاً فعال ویدیو رسانه بود.(با فرض آنکه فیلم های«آس و پاس» و « خشکسالی و دروغ»در این هفته توزیع شوند.) همچنین ده فیلم از این تعداد، اکران «هنر و تجربه» را پشت سر گذاشته بودند. البته اگر ۵۶ عنوان ویدیویی داستانی را هم به این تعداد بیافزاییم، سینما و ویدیوی ایران وضعیت پر و پیمانی در این سال داشتتند. در سبد فیلم های ویدیویی وزن تله فیلم های پخش شده از سیما به نسبت زیاد بود و یک سوم فیلم های ویدیویی عرضه شده، قبلا در چندین نوبت پخش از شبکه های سیما تازگی و بکر بودن خود را از دست داده بودند.

سال ۹۵ در تاریخ تحولات نمایش خانگی، از یک نقطه عطف خاص برخوردار بود. در این سال شرکت هایی با دریافت مجوز از سازمان سینمایی، رسماً سرویس و سامانه ویدیوی درخواستی خود را در معرض استفاده کاربران قرار دادند. بر روی کاغذ یازده شرکت با برندهای اعلام شده پروانه فعالیت دریافت کردند و طی سالی گذشت صدها عنوان فیلم و سریال ایرانی و خارجی را در سایت هایشان بارگذاری کردند. نکته جالب توجه در انتشار محصولات خارجی این است که چنین شرکت هایی الزامی برای دریافت پروانه نمایش و یا ارائه مستندات خرید رایت ندارند. به عبارتی قاعده لازم الاجرایی که برای موسسات ویدیو رسانه جاری است، در باره این شرکت ها مصداق ندارد.!

یکی از زمینه ها و پیش شرط های آغاز بکار سرویس های انتشار محتوای دیداری و شنیداری بر بستر اینترنت، راه اندازی شبکه ملی اطلاعات بود که خوشبختانه با سرمایه گذاری دولت سرانجام محقق شد و به همین خاطر سرویس هایی که بر بستر این شبکه ارائه می شوند، از سرعت قابل قبولی برخوردار هستند و مقرر شده است تا هزینه مصرف ترافیک کمتری از مشترکان چنین خدماتی اخذ شود.

 به دلیل همیشگی و لاینحل مانده معضل تکثیر و دانلود غیرقانونی، تیراژ نسخه فیزیکی فیلم ها به رغم افزایش عناوین سینمایی، رشدی از خود نشان نداد. سایت های خلق الساعه خیلی که جوانمردی کردند، در کنار لینک غیرقانونی فیلم های شبکه، بر سرناشران و تهیه کنندگان منت گذاشتند و لینک پولی آنها را هم از کاربران معتقد به حلال و حرام مضایقه نکردند.!

کسانی که زیر لوای ستاد مبارزه با محصولات غیرمجاز فعالیت می کنند در طول سال ۹۵ دو بار «شوآف» محموله های کشف شده را برگزار کردند اما همین ستاد گزارش درست درمانی از اقدامات صورت گرفته علیه خاطیان در شبکه مجازی ارائه نداد. دامنه فعالیت های مجرمانه در این سال آنقدر گسترش یافت که صدای شرکت های پخش آنلاین فیلم ها را هم درآورد.      

پخش سریال های روز جهان که از سال گذشته با مجموعه هایی مثل بلک لیست و بریکینگ بد آغاز شده بود، در سالجاری فقط با توزیع سریال خانه پوشالی ادامه یافت و به پایان رسید. جسارت «شبکه نمایش سیما»برای پخش سریال هایی نظیر: خانه پوشالی، فرار از زندان و … این پیام را با خود دارد که شاید مثل گذشته، ضرورتی به حضور موسسات ویدیو رسانه در این زمینه وجود نداشته باشد.

هر قدر طرح اتهام پولشویی توسط بعضی از سرمایه گذاران و تهیه کنندگان سریال های نمایش خانگی ازسوی «غلامرضا موسوی» تهیه کننده سیما، در ابتدا بدبینانه به نظر می رسید، متاسفانه این اتهام بیراه نبود و چند تن از فعالان و صاحبان سرمایه در این زمینه پس از تفهیم اتهام، راهی بازداشتگاه و زندان شدند. پس لرزه های این اقدامات قضایی به توقف سریال در حال تولید«ماه تی تی» و وقفه چند هفته ای در تولید فصل دوم «شهرزاد» منجر شد. با این حال پس از اتمام توزیع فصل اول سریال «شهرزاد»، فصل اول مجموعه معمایی«آسپرین» ساخته «فرهاد نجفی» در این سال توزیع شد و همچنین چهار قسمت از سریال جدید«عاشقانه» به کارگردانی منوچهر هادی» در شبکه عرضه شد.

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

اضافه کردن نظر

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید