روزانه های سینمایی

ایستاده در مرز درام و واقعیت

به زعم نگارنده فخر سینمای ایران در اکران ۹۵ و نیز نمایش خانگی فیلم سینمایی«ایستاده در غبار» نخستین ساخته جوان مستعد سینمای ایران«محمد حسین مهدویان» است. نخستین محصول و مصداق عینی از سینمای موسوم به «داکیو درام» یا مستند درام که «مهدویان» ابتدا در تلویزیون و با مجموعه «آخرین روزهای زمستان» آن را به خوبی مشق کرد و سپس بر پرده عریض سینما پختگی و کمال خود را در معرفی پرتره سردار جاوید الاثر «احمد متوسلیان» به نمایش گذاشت.

«مهدویان» در سینمای ایران مبدع سبکی شد که پیش از این استخوان خرد کرده ها و پیشکسوتان، جسارت پرداختن به آن را نیافته بودند. به گونه ای که «ایستاده در غبار»شباهتی با هیچیک از محصولات سینمایی ایران در گذشته و حال ندارد و مختصات و مولفه های خود بنیاد آن، باید بطور جداگانه مورد بررسی قرار گیرند. «مهدویان» در ادامه «ماجرای نیمروز» را در جشنواره سی و پنچم بر پرده برد تا همگان بدانند موفقیت او در ساخت فیلم «ایستاده در غبار» تصادفی نبوده است و همه چیز از نبوغ سرشار و قدرت مدیریتی این جوان اول سینمای ایران نشات می گیرد. در «ایستاده در غبار» به رغم آنکه خط درام کمرنگ است، بیننده متوجه گذشت زمان نمی شود و آنقدر عیار واقع نمایی فیلم بالاست که کمتر شک و شبهه ای در واقعیت حاکم بر فیلم وارد می شود. هنرمندی عوامل فنی و هنری فیلم در آن است که در عین خلاقیت و هنرورزی دیده نمی شوند! و فضاسازی فیلم به گونه ای رقم خورده است تا همذات پنداری بیننده نه با تعلیق و سوسپانس تحمیلی بلکه متکی بر واقعیت ناب تصویر شده در فیلم باشد. «ایستاده در غبار» فیلمی تجربی است اما نه از نوع «هنر و تجربی» که دغدغه مخاطب ندارد و بیشتر کارکرد محفلی دارد.

اما چرا در بین سرداران سپاه «مهدویان» دست بر روی شخصیت «متوسلیان» گذاشته است بی تردید به دلیل ویژگی های استثنایی این شخصیت برخاسته از متن مردم است که صلابت و هوش نظامی فقط جزیی از پازل شخصیتی اوست. مردم داری، خستگی ناپذیری، آموزش محوری و حفظ جان نیروهای تحت امر، مدیریت و برنامه ریزی صفات برجسته ای هستند که خمیر مایه وجودی «احمد» را شکل داده بودند. شاید به همین خاطر بود که رهزنان حقیقت در مسیر او دام گستردند تا در همان خطه ای به اسارت درآید که پیش از این امام موسی صدر ربوده شده بود.

اهل فن می دانند که ساختار مینیاتور وار فیلمی مانند«ایستاده در غبار» به حدی دشوار و انرژی بر است که کمتر کسی را یارای گام نهادن در آن است. به این خاطر «ایستاده در غبار» نمی تواند به همان راحتی که فیلم های «اصغر فرهادی» الگویی برای ساخت فیلم های مشابه واقع شدند، مورد تقلید قرار بگیرد همانطور که مستندهای شهید «آوینی» هم فقط مختص او بود و کمتر مستند سازی توانست تجربه حسی و شهودی مشابهی را در فیلم هایش نمودار سازد.

به یادداشته باشید نسخه نمایش خانگی «ایستاده در غبار» به خاطر واکنش های خانواده پدری «متوسلیان» دچار اندک اصلاحاتی نسبت به نسخه سینمایی شده است.! موسسه «سوره» تامین کننده و ناشر بهترین فیلم جشنواره سی و چهار فیلم فجر است.

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

۲ comments

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

  • وقتی فیلم خوب باشه،همه چیزش خوب هست.اولین مواجهه خریدار،پوستر زیبای فیلم هست،مردی بلند قامت در دل برف!وقتی موقع تماشا میرسد منو با بی ذوقی کار شده،ولی خود فیلم فیلم دلنشین و خوبی ست که ارزش دیدن دارد،چقدر مهدویان خوب داستان رو میگه و چه فضاسازی شگفت انگیزی.با صداگذاری پرجزییات و موسیقی ماندگار و پرحجم و حماسی حبیب خزاعی فر…قطعا از بهترین های امسال بوده…امیدوارم جناب مهدویان هر بار .پیشرفت کنند.

    در ضمن بهتر است که‌ موسسات مثل تصویر گستر پاسارگاد خرید اینترنتی برای محصولات با کیفیت اچ دی باشند.حیف است بعضی فیلمها رو با کیفیت دی وی دی تماشا کرد

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید