سعید رجبی فروتناز مدیران موسسات ویدیو رسانه خواسته شده است تا بعد از این به هنگام انتشار نسخه ویدیویی تله فیلم های پخش شده از شبکه های تلویزیونی، برروی بسته محصول این عبارت قید شود: «بازپخش تلویزیونی»
این اقدام به خاطر آن است که مخاطب با آگاهی کامل اقدام به خریدمحصول کند و بداند که فیلم در اصل تولید تلویزیونی است و پیش از این از همان رسانه پخش شده است. تابدین ترتیب اگر او فیلم را قبلاً از سیما دیده است، ناخواسته متحمل هزینه نشود و در واقع جفایی به مشتری نشود.
در باره این تصمیم که فی نفسه گامی در راستای حفظ و تکریم حقوق مخاطب است، قدری باید تامل کرد. در سالیان اخیر همزمان با عرضه فیلم های ویدیویی که اختصاصاً برای شبکه نمایش خانگی به انگیزه های مختلفی تولید شده اند، پخش نسخه dvd تله فیلم های پخش شده از شبکه های سیما هم در دستور کار معدودی از موسسات از جمله «قرن جدید» و «ریزموج سیستم» قرار گرفت. تهیه کنندگان این آثار می توانند با در اختیار گرفتن حق پخش خانگی فیلم ها، به بخشی از مطالبات معوقه خود از سیما دست یابند. موسسات ویدیو رسانه نیز با مبالغی به مراتب کمتر از خرید تولیدات رایج ویدیویی و عناوین سینمایی، فیلمی را در سبد خرید خود قرار می دهند که بازیگران مشهور و مقبولی در آنها هنرنمایی کرده اند و از شانس بیشتری برای استقبال از سوی مخاطب برخوردار هستند.
با این حال ناشران این دسته از آثار ممکن است از دستور اخیر دولت متحمل ضرر و زیان شوند. زیرا نمایندگان توزیع در بازار طی دو دهه فعالیت مستمر با دو عبارت کلیدی روبرو بوده اند.: «پخش اول» و «پخش مجدد» از نظر نمایندگان درج عبارت: «بازپخش تلویزیونی» احتمالاً «پخش مجدد» را تداعی می کند و به این خاطر ممکن است از خرید محصول سرباز زنند و یا به حداقل تیراژ بسنده کنند. غافل از آنکه آثار پخش شده از سیما برای نخستین بار در شبکه توزیع می شوند و تلقی پخش مجدد از آنها صحیح به نظر نمی رسد. مضافاً که با توجه به تعدد شبکه ها ممکن است بسیاری از مخاطبان موفق به تماشای آنها نشده باشند و عده ای هم مایل به دیدن دوباره محصول و حفظ و نگهداری آن باشند. برای تیم سازنده بویژه کارگردان یک اثر، آنچه اهمیت دارد «دیده شدن» محصولی است که برای ساخت آن عرق ریزان روحی صورت گرفته است. به کرات دیده ایم که تلویزیون در ساعتی نامناسب و مُرده فیلم هایی را پخش کرده و خستگی را بر تن سازندگان باقی گذاشته است. لذا پخش چنین آثاری در شبکه نمایش خانگی خلق فرصت و موقعیت تازه ای است تا به «دیده شدن» فیلم های تلویزیونی کمک کند. این سنت را شرکت« سروش» هم در دو دهه گذشته از یاد نبرده و نسخه فیزیکی بسیاری از مجموعه ها و فیلم های پرمخاطب و ارزشمند سیما را منتشر کرده است. بنابراین اگر تاکنون اطلاعات لازم در خصوص فیلم های تلویزیونی پخش شده از سیما بر روی جلد محصول درج نشده است، نباید مطلقاً حُکم بر فریبکاری و یا سوء استفاده ناشران ویدیویی آنها داد. همانطور که گفته شد «سروش» مراعات چنین ترتیب و قاعده ای را ضروری نمی دانست زیرا استقبال از نسخه فیزیکی محصول در بازار اتفاقاً به خاطر موفقیت اثر در زمان پخش تلویزیونی آن بود و مشتریان برای تماشای مجدد اثر در فرصت های مورد نظر اقدام به خرید آنها می کردند.
البته در شبکه نمایش خانگی بارها شاهد قالب کردن یک محصول «ویدیویی» به نام «سینمایی» بوده ایم و یا اگر عنوانی قبلاً بصورت vcd توزیع شده است، بازیگوشانه dvd آن به عنوان «پخش اول» در بازار معرفی می شود! بنابراین توزیع آثار تلویزیونی پخش شده از سیما مشمول چنین تخلف آشکاری نمی شوند و کافیست در شناسنامه محصول اطلاعات کافی در معرض دید خریدار قرار گیرد.
پس مجدداً این سوال را مطرح می کنم برای اینکه هم به دغدغه مرجع نظارتی در دولت اعتنا شود و هم از مخاطب اطلاعاتی دریغ نگردد، بهتر است به جای عبارت «بازپخش تلویزیونی» که باعث نگرانی ناشران شده است، چه عبارتی را نوشت؟
با سلام و عرض خسته نباشید .
درج عبارت ” بازپخش تلوزیونی ” کاملاً صحیح و روشنگرانه است! نگرانی ناشران دقیقاً از این نکته ناشی می شود که با درج عبارت ” بازپخش تلوزیونی ” تعداد سفارش مراکز توزیع کاهش یابد . همانطور که خودتان گفتید ” با توجه به تعدد شبکه ها ممکن است بسیاری از مخاطبان موفق به تماشای آنها نشده باشند و عده ای هم مایل به دیدن دوباره محصول و حفظ و نگهداری آن باشند ” ، اما باید توجه داشته باشید این تعداد هرگز به اندازه مخاطبان و علاقه مندان به تهیه و تماشای محصولات سینمایی نیستند و نمی توان این دو نوع فیلم را با یک تیراژ مشابه توزیع نمود .
اما مطمئن باشید که بعضی از موسسات و پخش کننده ها خیلی خوب می دانند چه کنند؟! راه حل آنها برای جلوگیری از کاهش فروش روی آوردن هرچه بیشتر به توزیع های سوپرمارکتی است که خودتان می دانید چه شرایطی دارند …