نود در نمایش خانگی

با توزیع فیلم ویدیویی دل سپرده تعداد فیلم های ویدیویی توزیع شده در شبکه نمایش خانگی طی سال ۹۳ به رقم شگفت انگیز ۹۰ عنوان رسید.

رسیدن به این نصاب در حالی صورت گرفته است که از زمان توزیع فیلم های ویدیویی بویژه نوع کمدی آن، انتقاد نسبت به کیفیت نازل اغلب آنها از سوی مردم، منتقدان و سینماگران ادامه داشته است. چرا با وجود انتقادات تند علیه فیلم های بی کیفیت ویدیویی، تنور ساخت آنها نه تنها به سردی نمی گراید بلکه دمادم بر گرمی آن افزوده می شود؟

بی شک یکی از دلایل گرایش تولید کنندگان چنین آثاری به نمایش خانگی، بسته بودن راهها بسوی شبکه های تلویزیونی است. سیمای جمهوری اسلامی در سالیان اخیر با بالا آوردن بدهی ۲۲۰ میلیارد تومانی که اخیراً از زبان معاونت سیما بازگو شده است، سرمایه گذاری در تولید تله فیلم را به حداقل ممکن رسانده است و تهیه کنندگانی که بصورت فله ای برای سیما تله تولید می کردند، دیگر باید خواب چنین موقعیت هایی را ببینند. بر این اساس تهیه کنندگانی که فیلم های تولید شده با سرمایه شخصی و یا اندک مشارکت تلویزیون، روی دست شان مانده ناگزیر به نمایش خانگی متمایل شده اند و به مصداق کاچی به از هیچی تن به ریسک عرضه محصولشان در این شبکه داده اند.

تهیه کنندگان دیگری با دزدیدن قاپ سرمایه گذاران جویای نام، به مدد پول آنها یکی دو تله فیلم تولید می کنند تا سابقه و رزومه ای برای اخذ پروانه ساخت سینمایی دست و پا کنند. بدیهی است این جماعت چشمداشتی به بازگشت سرمایه و یا سود در این بازار لجام گسیخته ندارند.

گروه دیگری با استشمام بوی کباب، بی گدار به آب زده و با مشاهده پوسترهای رنگ به رنگ محصولات نمایش خانگی بر سر کوی و برزن تصور می کنند، مردم برای خرید این فیلم ها صف کشیده اند و با هر بار مراجعه به مغازه و سوپر محله، چند نسخه فیلم را هم همراه مایحتاج اساسی خود می خرند.! این گروه وقتی همه چیز دستگیرشان می شود که به دفاتر پخش محصولات شبکه مراجعه می کنند و درمی یابند، علی آباد آن دهی نیست که تصورش را می کردند.

قاعده دیگری هم در تولید فیلم های پرشمار ویدیویی ولی نفروش وجود دارد و آن این است که همانند سینمای ایران که سالانه دو سوم فیلم هایش با شکست سنگین تجاری در اکران روبرو می شوند اما در واقعیت هیچ تهیه کننده ای ورشکست نمی شود و سال به سال تعداد فیلم های بیشتری تولید می شود!، در تولید فیلم های ویدیویی هم آنچه که از کف می رود، سرمایه و پول بعضاً بادآورده سرمایه گذاران و نوکیسه هایی است که غمی از هدر رفت سرمایه اشان به دل راه نمی دهند سهل است از معافیت های مالیاتی برای فعالیت های تجاری شان برخوردار می شوند.!

به هر حال اگر در بین ۹۰ فیلم ویدیویی امسال چند عنوان نسبتاً خوب را که پیشتر از تلویزیون پخش شده اند، استثنا کنیم و معدود عناوین قابل اعتنای مستقل را هم از نظر دور نداریم با کمال تاسف در کماکان بر پاشنه گذشته می چرخد، اینگونه تولیدات مایه فخر و مباهات نمایش خانگی کشور نیستند و اغلب خوراک اتوبوس های بین شهری کشور بوده و سالانه صدها هزار نفر محکوم به دیدن هر یک از آنها در فاصله مبدا تا مقصد سفر هستند.

تاسف از کیفیت فیلم های ویدیویی و اصطلاحاً غیر سینمایی زمانی بیشتر می شود که دریابیم با وجود راهیابی دهها فیلم به دو جشنواره فیلم های ویدیویی(یاس) به ندرت فیلمی از جشنواره مذکور در شبکه توزیع شده است. در حالیکه حمایت از عرضه این آثار در شبکه نمایش خانگی می توانست، یکی از تدابیر کارساز مسئولان جشنواره قلمداد شود تا بی خود و بی جهت سرمایه سازمان سینمایی مصروف تولیدات عمدتاً تلویزیونی نگردد.!

در خاتمه این یادداشت ذکر این نکته خالی از لطف نیست که ۹۰ فیلم ویدیویی توزیع شده اغلب با حداقل تیراژ ۲۰ تا ۳۰ هزار نسخه تکثیر شده اند و به همین اندازه هم خریدار نداشته اند.