روزانه های سینمایی

نقد فیلم، «بیرو» فیلمی در باره دروازه‌بان حاشیه‌ساز تیم ملی

«بیرو» پرونده باز از یک دروازه‌بان حاشیه‌ساز

حتی اگر خودزنی و ندانم‌کاری‌های سریالی بیرو (علیرضا بیرانوند)در این روزها اتفاق نیفتاده بود و تشت محبوبیت او از بام نیفتاده بود، ساخت فیلمی سینمایی بر اساس زندگی سخت و پرمشقت و سپس کامیابی‌های پی در پی ورزشی او در سه سال پیش اشتباهی محض و حاصل بی‌تدبیری مدیریتی بود.
چرا؟
معمولا فیلم بیوگرافی با اقتباس از زندگی پر فراز و نشیب قهرمانان ورزشی زمانی در دستور کار شرکت‌های فیلمسازی قرار می‌گیرد که ورزشکار اصطلاحا کفش‌هایش را آویخته باشد و با بوسیدن زمین بازی، به عنوان یک قهرمان از عرصه بازی و مسابقات برای همیشه خداحافظی کرده باشد. ضمنا شرط لازم دیگر آن است که اکثر مردم به چنین قهرمانی مباهات کرده و او را از زمره مفاخر و ذخایر ملی کشور خود بپندارند.
هالیوود چنین قهرمانانی را کم به خود ندیده است. جیسون استتهام(قهرمان شیرجه و شنا)، جان ویسمولر(تارزان)، بروس بنت(قهرمان پرتاب وزنه)، استیوریوز(هرکول) بعد از آن پایشان به سینما باز شد که نبوغ و توانایی‌های خود را در عرصه مسابقات ملی و جهانی به نمایش گذاشته بودند.
در ایران هم به نقل از فریدون جیرانی، ساموئل خاچیکیان با توجه به محبوبیت کشتی کج در ایران دهه چهل، فرصتی را فراهم ساخت تا کسانی مثل بیک ایمانوردی، ملاقاسمی، حسن رضایی و آزاد مقابل دوربین ظاهر شده و اکت‌های محیرالعقول انجام دهند. در ادامه کشتی گیران شناخته شده‌ای مثل فردین،بلور و امامعلی حبیبی به جمع بازیگران سینما پیوستند که به جز فردین ستاره سایر ورزشکاران خیلی زود غروب کرد.
پس از انقلاب بخت فوتبالیست‌ها از سایر ورزشکاران در سینما بلندتر بود و ستارگان باشگاه‌های ورزشی و تیم ملی در صفی بلند در فیلم و سریال‌های زیادی ظاهر شدند. در بین این عده پرشمار استثنائا پژمان جمشیدی فوتبالیست به بازیگری پر کار و پولساز در یک دهه اخیر بدل شده است که بعید است ورزشکار دیگری بتواند به رکورد و جایگاه او در سینما، تلویزیون و نمایش خانگی به این زودی ها نزدیک شود.
ساخت فیلم بیرو با بازی حسین بیرانوند (نابازیگر) در شرایطی که قهرمان اصلی یعنی علیرضا بیرانوند به عنوان درواز‌بان باشگاهی و تیم ملی به کارش ادامه می‌داد و نوار موفقیت‌های او قطع نشده بود، در ظاهر کاری فرصت طلبانه برای سوار شدن بر موج افتخارات ورزشی او بود، اما فیلمنامه ضعیف و ساختار تلویزیونی فیلم داغ شکست سنگینی را بر پیشانی تهیه‌کننده و کارگردان فیلم گذاشت تا پس از این با درنگ بیشتری سراغ قهرمانانی بروند که هنوز سالهای زیادی تا پایان فعالیت‌های حرفه‌ای آنها باقی مانده است و جا برای ثبت نقاط عطف تازه و یا خدای ناکرده غفلت و اشتباهات فاحش آنها باقی مانده است. مشکل دیگر فیلم بیرو که به شخصیت اصلی فیلم مربوط می‌شود، رنگ و تعلق باشگاهی بیرانوند است که نمی‌تواند جامه‌ای ملی به تن او بپوشاند. تعداد بازی‌های ملی بیرانوند نیز نمی‌تواند، مخاطبان و هواداران چنین فیلم‌هایی را از یک سقف و محدوده مشخصی فراتر ببرد. این مشکل برای سایر فوتبالیست‌های محبوب نیز صادق است که بر خلاف ورزش‌های انفرادی، شهرت خود را مرهون باشگاه و رنگ آن هستند.

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

اضافه کردن نظر

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید