سعید رجبی فروتنتجربه تولید و عرضه سریال برای شبکه نمایش خانگی که تاکنون با توقف احتمالی سریال قهوه تلخ، کندی و تاخیر در تداوم تولید و عرضه سریال قلب یخی و نیز تولید سریال تازه ای تحت عنوان ساخت ایران تجلی یافته است، با ملاحظاتی همراه است که اجمالا" به آن اشاره می شود:
– سرمایه گذاری برای تولید وانتشار مجموعه های دنباله دار اختصاصا" برای شبکه ویدیویی نظیر آنچه که در ایران مشاهده می شود، در کمتر کشوری صورت می گیرد. این عمل بیشتر واکنشی در برابر فقدان شبکه های خصوصی تلویزیونی و سایر کانال ها و شبکه های کابلی و ماهواره ای مجاز است. به عبارتی در سایر کشورهای جهان عموما" شبکه ویدیویی ساحتی برای بازپخش آثار پر مخاطب و نسبتا" ماندگار است. به همین خاطر تیراژ عناوین در شبکه ویدیویی چندان قابل اعتنا نیست.
– کمبود سرمایه در اینجا باعث شده است که سرمایه گذاران تولید و پخش سریال را بطور همزمان مد نظر قرار دهند تا از رهگذر فروش و بازگشت سرمایه نقدینگی لازم را به پروژه تزریق کنند. بدین خاطر چنانچه اثر از بازار جواب و بازخورد دلگرم کننده ای را به خاطر کیفیت اثر یا تکثیر غیر قانونی؛ نگیرد، سایه تردید بر پروژه دامن گستر شده و توجیه اقتصادی برای ادامه کار با تردید روبرو می شود.
– درگیر شدن تیم سازنده در پروسه سخت تولید، تکثیر صنعتی و پخش و توزیع، انرژی و توان بسیاری را از آنها می گیرد. بروز اشکال و موانعی که بیشتر ریشه در ساختارهای سنتی پخش، ناامنی و احتمال سرقت اثر، ملاحظات فنی و کمبود زیر ساخت های صنعتی دارد، سبب تاخیر در عرضه بموقع اثر شده و گسستگی ارتباط بیننده با قسمت های متوالی سریال را در پی خواهد داشت.
– تشکیلات حاکمیتی و مسئول، نیازمند کسب تجربه بیشتری برای تمشیت اموری نظیر صدور مجوز تولید و انتشار برنامه های نمایشی(سریال و گونه های داستانی)هستند. بسنده کردن به طرح فیلمنامه سریال– نه سناریوی کامل- در مرحله صدور پروانه ساخت و قطع ارتباط مرجع نظارتی با تیم سازنده تا زمان ارائه قسمت های آماده نمایش یعنی همان الگوی آشنا برای تولید فیلم سینمایی، موجد اتفاقات پیش بینی نشده ای است. پیامدهایی شبیه به عدم موافقت با انتشار قسمت هایی از سریال یا ابلاغ اصلاحیه های گسترده که ناخواسته سبب تاخیر و فاصله زمانی در انتشار منظم سریال می گردد و برنامه ریزی برای تکثیر و پخش سریال را دشوار می سازد. شاید طراحی ارتباطی منطقی بین مرجع نظارتی و پروژه در حال تولید، به اقدامات پیشگیرانه نظارتی بیانجامد و صدور مجوز پخش را با سهولت بیشتری ملازم سازد.
در مجموع به نظر می رسد که چنانچه قسمت اعظم سریال تولید و آماده نمایش شود و گروه سازنده از اخذ مجوز انتشار آنها اطمینان یابد، آنگاه دور خیز برای تکثیر و پخش اثر روال منطقی تری به خود گیرد و زمینه های نارضایتی مخاطبان نیز برطرف شود. به نظر می رسد تهیه کنندگان سریال ساخت ایران که همانند تهیه کنندگان دو سریال پیشین کوله باری از تجربه برنامه سازی در تلویزیون را با خود دارند، از تجربه ذیقیمت اسلاف خود بهره فراوانی برده و در ماههای گذشته بصورت کاملا" متمرکز فقط به تولید و بهبود ضبط آن می اندیشند و با جلب و جذب سرمایه لازم، فعلا" دغدغه ای برای تامین سرمایه از محل فروش و عرضه قسمت های آماده نمایش ندارند.
این مطلب به سفارش هفته نامه همشهری جوان نوشته شده و در شماره 345 آن نشریه – تحت عنوان یادداشت مهمان – به چاپ رسیده است.
عالی و تحلیلی بود ولی انگاره ایی اثبات نشده دارد
چرا باید نهاد ناظر بر محتوا در ادامه داشتن یا نداشتن یک سریال دخالت کند؟
شاید سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان بتواند چنین مسائلی را پیگیر باشد
اما بعد
طی چند سالی که سریال های خارجی را رصد کرده ام
ده ها عنوان سریال تلویزیونی را از بزرگترین کمپانی های دنیا می شناسم
که پس از پخش یکی دو فصل نافرجام مانده اند
البته آنجا حرف از سرمایه نیست
و بازخورد مخاطب مهم ترین دلیل توقف این پروژه هاست