روزانه های سینمایی
نمایش خانگی موضوعی جذاب برای مطالعات دانشگاهی

نمایش خانگی موضوعی جذاب برای مطالعات دانشگاهی

همانطور که پیشتر نیز گفته شده است، صورت متفاوت ویدیو در ایران و تبدیل شدن آن به رسانه ای با ضریب نفوذ قابل توجه، بسیاری از دانشجویان و محققان را بر آن داشته است تا در باره رخدادها و تحولات کم سابقه این رسانه در ایران، مطالعات گسترده تری داشته باشند. در هفته ای که گذشت، علاوه بر مراسم دفاعیه مصطفی محمودی از پایان نامه خود در باره آثار فرهنگی سریال قهوه تلخ، دو دانشجوی دیگر نیز نگارش رساله های خود را در باره ابعاد دیگری از پدیده نمایش خانگی، دنبال کردند. ذیلاً بخشی از مقاله آقای علی دماوندی- دانشجوی کارشناسی ارشد پیام نور- با موضوع نمایش خانگی الترناتیو تلویزیون در ایران را می خوانیم:

شبکه نمایش خانگی همیشه جزو رسانه های جذاب و پرطرفدار نمایشی در دنیا بوده است . شبکه نمایش خانگی همچنین یک حوزه فرهنگی بسیار مهم و حساس  به حساب می آید ،  زیرا مقصد اصلی آن درون خانواده هاست . ساخت سریال های در خارج از  نظام رسانه ای صدا و سیما ، موج جدیدی از  استقبال و توجه را به شبکه نمایش خانگی معطوف کرد . این موضوع سوالات تازه ای  در اذهان مطرح کرد از آن جمله اینکه شبکه نمایش خانگی  به عنوان مکمل رسانه ای عمل می کند یا در تقابل با رسانه ملی . می شود گفت انعطاف پذیری این شبکه در تامین خواسته های مخاطبان ، کم کم آن را به رسانه ای جدی در بین مخاطبان و رقیبی برای تلویزیون بدل کرده است .  این مقاله به بررسی ابعاد مخلتف  این موضوع پرداخته است

نگاهی به سیر تحولات در شبکه نمایش خانگی ایران و نقاط عطف آن که بعضا" در مواردی از جمله تیراژ محصول و تاکید بر فروش نسخه بیشتر ، گویای تامل مستمر مدیریت این عرصه در تصمیم گیری ها و رصد تغییرات نو به نوی روش های متفاوت فیلم دیدن است. در این صورت زمینه برای حسن استفاده از سرمایه گذاری های صورت گرفته ، فراهم شده و در کوران رقابت رسانه های دیداری و شنیداری ، شبکه نمایش خانگی نیز سهم خویش را برای جذب مخاطب طلب خواهد کرد.

این نوشتار تلاش دارد تا به این سوال پاسخ گوید که آیا  شبکه  نمایش خانگی مکمل بخش رسانه ای  کشور خواهد بود و یا به رقیب رسانه ملی تبدیل می شود ؟

رقابت تنگاتنگ در جذب مخاطب در محیط پیچیده رسانه ای بسیار حیاتی است که سازمان رسانه ای بتواند محتوایش را در پلت فرم های رسانه ای مختلف عرضه کند. به این منظور باید هم خصوصیات و ظرفیت های هر پلت فرم رسانه ای را شناخت و هم نسبت به گروه های مختلف مخاطبان و نیاز های برآورده نشده  شناخت و آگاهی کامل داشته باشد . این شناخت به سازمان رسانه ای کمک می کند تا متناسب با توقعی که از هر پلت فرم برای جذب و حفظ گروهای مختلف مخاطب دارد برنامه ریزی کرد . یکی از این پلت فرم ها ،  شبکه نمایش خانگی  یا همان شبکه ویدیویی  است .  به عقیده پژوهشگران و کارشناسان  رسانه ، شبکه ویدیویی در صورت داشتن انسجام و روند تعریف شده ، قوت بخش اقتصاد فیلم و سینما خواهد بود.

در سال های اخیر با ورود سبک جدید از تماشای فیلم یا به عبارت دیگر سریال های دنباله دار که به صورت قسمت به قسمت همزمان با تولید در جهان و ایران در شبکه نمایش خانگی توزیع می شوند ، شاهد تغییر ذائقه مخاطبان و استقبال مردم از این سبک فیلم دیدن هستیم که  به رقیبی برای رسانه ملی بدل گشته است . سریال هایی همچون مجموعه گمشدگان ، فرار از زندان ، ۲۴ و غیره  پای این سبک مجموعه ها را به بازار غیر رسمی و سپس رسمی ایران باز کرد .  فیلم و سریال هایی که در قالب سی  دی و دی وی دی و به صورت هفتگی به دستان مخاطب می رسد .  تجربه ارائه این نوع فیلم  ، ابتدا با سریال "قلب یخی" آغاز شده و با " قهوه تلخ" مهران مدیری ، "بفرمائید شام ایرانی" و" ساخت ایران " ادامه پیدا کرد ، که خود میدان رقابتی جدید  در فضای رسانه ای کشور ایجاد کرده است .

چنانچه این تعریف را بپذیریم که رسانه جمعی ، رسانه ای است که در زمان واحد ، پیام های یکسانی را برای افراد بسیاری ارسال می کند و اینکه جامعه امروز بدون وسایل ارتباط جمعی اساسا غیر قابل تصور است ، آنگاه می توانیم سریال قهوه تلخ و نوع عرضه آن را یک رسانه جمعی بدانیم ، زیرا مهم ترین ویژگی رسانه های جمعی " نهادی بودن " آنهاست ، به این معنا که پیام ، درون یک نظام منسجم ارتباطی و با هدف اثر گذاری بر آگاهی های مخاطب تهیه و ارسال می شود . از همین روست که می توان عدم پخش قهوه تلخ از رسانه ملی و ورودش به شبکه خانگی را به مثابه یک شبکه اجتماعی بررسی کرد ، با تمام ویژگی هایی که می توان برای یک شبکه اجتماعی بر شمرد.

از این رو می توان گفت ، شبکه تعیین کننده همه مناسبات است .  قدرت و اقتدار واقعی را از آن خود کرده و حوزه معیاری خود را از حوزه مراجع رسمی و تبیین و تفسیر پدیده های اجتماعی دور می سازد و سعی دارد مرز های خود را همواره با آن حفظ کند. خودمختاری قهوه تلخ و سایر سریال های ذکر شده از صدا وسیما و ورودشان به شبکه اطلاعاتی و شبکه اجتماعی ، خود مفهوم تمرکز زدایی از مدیریت متمرکز در حوزه تصمیم گیری و سازماندهی اجتماعی را به همراه دارد.

 

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

۲ comments

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید