به روایت اعداد

این سومین یادداشت ماهانه ای است که برای مجله فیلم نوشته ام.:

  _ با صدور مجوز، ۶ موسسه جدید ویدیو رسانه فعالیت رسمی خود را از نیمه دوم سالجاری آغاز کردند. این موسسات که پایان سال گذشته موفق به دریافت موافقت اصولی از اداره کل همکاری های سمعی و بصری شده بودند، پس از انجام تشریفات اداری و خرید سه عنوان فیلم سینمایی ایرانی پروانه فعالیت یکساله قابل تمدید دریافت کردند. یادآور می شود به موجب مقررات، موسسات متقاضی و واجد شرایط باید در بدو فعالیت مدارک خرید رایت سه فیلم سینمایی ایرانی را ارائه دهند تا پس از عرضه آنها در شبکه، اجازه داشته باشند، نسبت به تامین و آماده سازی فیلم خارجی اقدام کنند. موسساتی که اخیرا" به جرگه موسسات ویدیو رسانه کشور افزوده شده اند، عبارتند از؛ پاسارگاد، مه آب،لوح طلایی،خانه تصویر آبی، فیلمسازان جوان، پرتو آبی

   _ تعداد موسساتی که تاکنون موفق به خرید رایت فیلم سینمایی ایرانی نشده اند، به چهار موسسه افزایش یافت. در بین این موسسات دو موسسه  که طی هشت ماه گذشته نتوانسته اند حقوق ویدیویی فیلم های سینمایی ایرانی را ابتیاع کنند، چنانچه در ماه های منتهی به سال جدید نتوانند به تعهد خود عمل کنند، از ابتدای سال آینده مجوز فعالیت آنها به طور خودکار از درجه اعتبار ساقط خواهد شد. بر اساس ضوابط تامین فیلم سال ۸۹ کلیه موسسات موظفند هر چهار ماه یکبار پروانه نمایش خانگی یک عنوان فیلم ایرانی را اخذ کنند. همچنین موسساتی که پس از گذشت چهار ماه پروانه فیلم ایرانی دریافت نکنند، قادر به عرضه فیلم خارجی در شبکه نمی باشند.

 با گذشت نه ماه از سال، مبلغ کل خرید رایت فیلم های سینمایی ایرانی توسط موسسات ویدیو رسانه از مرز دوازده میلیارد تومان گذشت. مبلغ یاد شده به استناد ارقام مندرج در قراردادهای منعقده بین تهیه کنندگان فیلم ها و مدیران موسسات ویدیو رسانه استخراج شده است. معمولا" مبالغ مورد توافق طی چند قسط به تهیه کننده پرداخت می شود و آخرین قسط پس از اخذ پروانه نمایش قابل پرداخت می باشد. در ماه های گذشته بعضی از موسسات به دلیل کمبود نقدینگی با جلب نظر و موافقت تهیه کنندگان، تاریخ بعضی از چک های صادره را تغییرداده اند تا فرصت کافی برای تامین وجه آنها بیابند. نکته حائز اهمیت آن است که سال گذشته کل مبلغ خرید رایت دوازده میلیارد و ششصد میلیون تومان بود که با احتساب ماه های باقیمانده از سال جاری رشد بیست تا سی درصد برای خرید رایت نسبت به پارسال پیش بینی می شود. همچنین در این محاسبه موسسه هنرهای تصویری سوره که عموما" ناشر تولیدات حوزه هنری است، منظور نگردیده است. موسسه رسانه های تصویری نیز در راستای سیاست های جدید معاونت سینمایی خرید فیلم ایرانی را تا حد زیادی به موسسات خصوصی وانهاده است. این موسسه در سال گذشته بیش از یک و نیم میلیارد تومان فیلم ایرانی خریداری کرد در حالی که امسال این مبلغ از یکصد میلیون تومان فراتر نرفته است.

اگر سوال شود در سالجاری بیشترین مبلغ برای خرید رایت کدام فیلم ایرانی پرداخت شده است؟ باید گفت فیلم سینمایی پسر آدم دختر حوا(به تهیه کنندگی سعید حاجی میری) تا این تاریخ با ارزش ششصد میلیون تومان در صدر فهرست فیلم های شبکه نمایش خانگی قرار دارد. باید یادآور شد نسبت مستقیمی بین فروش خوب فیلم ها در حین اکران و ارزش رایت آنها وجود دارد. فیلم پسر آدم… در زمره کمدی های خوب و استاندارد سینمای ایران در سالجاری بود. در رتبه های بعدی باید از فیلم تسویه حساب با ارزش پانصد میلیون تومان و فیلم از ما بهترون به بهای چهارصد و پنجاه میلیون تومان نام برد.

 در بین موسسات فعال ویدیو رسانه در نه ماه گذشته موسسه ویدیو رسانه هنر نمای پارسیان با سرمایه گذاری چهار میلیارد و دویست میلیون تومانی بیش از سایر موسسات در زمینه خرید فیلم ایرانی پیشگام بوده است. این موسسه با ایجاد پخش مویرگی و جذب بیش از دهها نیرو، غیر از محصولاتی که خود خریداری می کند، محصولات صوتی و تصویری سایر شرکت های طرف قرارداد را نیز هر هفته توزیع می کند. پس از موسسه هنرنمای پارسیان، موسسه تصویر دنیای هنر با دو میلیارد و ششصد میلیون تومان و موسسه قرن بیست و یک با سرمایه گذاری یک میلیارد و هشتصد میلیون تومان در کار خرید فیلم سینمایی ایرانی گوی سبقت را از سایر موسسات ربوده اند. موسسه هنرنمای پارسیان تعدادی از عناوین ایرانی منتشره را در قالب دی وی دی نیز به بازار عرضه کرده است و استقبال محاطبان را باعث شده است.

موسسه ای که بیشترین بها را برای تامین فیلم سینمایی ایرانی پرداخته است، بطور طبیعی در سبد عناوین ایرانی خود، از حیث تعداد رتبه نخست را دارا می باشد. موسسه هنرنمای پارسیان به مدیریت آقای علی اسد زاده در ابتدای سالجاری در اقدامی بی سابقه حقوف چهارده فیلم ایرانی را از تهیه کنندگان آنها یکجا خریداری کرد. در پی رکود بازار در بهار سالجاری زمزمه هایی برای لغو قراردادهای خرید این موسسه به گوش رسید، اما با تدبیر صورت گرفته و پاره ای از توافقات به عمل آمده با تهیه کنندگان، موسسه مزبور توانست بر سختی ها غلبه یابد و از استرداد فیلم هایی که خریداری کرده بود، خودداری ورزد. در همین رابطه موسسات قرن بیست و یک و تصویر دنیای هنر رتبه های بعدی فهرست را به خود اختصاص داده اند.

  _ موسسه ویدیو رسانه مه آب کمترین مبلغ را برای خرید رایت فیلم سینمایی ایرانی برای فیلم های آتش سبز و آن مرد آمد، هر یک به مبلغ پنجاه میلیون تومان پرداخته است. این موسسه که در هفته های گذشته به فعالیت در شبکه مشغول شده است، این شانس را داشته است که برای تامین دو عنوان از سه فیلمی را که می بایست خریداری می کرد، به بهای نازلی تهیه کند. در ادامه این مطالعه، فیلم های پنجمین سوار سرنوشت، ریسمان باز هر یک به مبلغ هشتاد میلیون تومان و آدم یکصد میلیون تومان در جایگاه های بعدی قرار می گیرند. 

  _ با گسترش بازار شبکه ویدیویی و عرضه فیلم در واحدهایی غیر از ویدیو کلوب ها، تعداد فیلم های داستانی ویدیویی امسال به هفتاد عنوان فیلم نزدیک شد . پیش بینی می شود این تعداد تا پایان سال به یکصد عنوان بالغ گردد. بر خلاف تصور برخی از افراد، اکثر این فیلم ها توسط موسسات و شرکت های تولید فیلم های ویدیویی تولید می شوند و موسسات ویدیو رسانه در تولید و یا خرید امتیاز آنها نقش پر رنگی را ایفا نمی کنند. به عنوان مثال موسسه افق رسانه پاسارگاد به تنهایی دوازده عنوان از این فیلم ها را راسا" وارد شبکه کرده است. همچنین به موجب این گزارش ۳۰ عنوان از مجموع تولیدات ویدیویی مضمون کمدی و عامه پسند دارند که در مقایسه با تنوع و تعدد محصولات شبکه هنوز رقم و درصد نگران کننده ای را به خود اختصاص نداده اند. اما تدابیر لازم برای مدیریت و کنترل اینگونه آثار بطور جدی در دستور کار قرار گرفته است و احتمال محرومیت موسسات و تهیه کنندگانی که دو بار متوالی درجه کیفی جیم را برای محصولشان دریافت کنند، زیاد است. این محرومیت حداقل دو سال در نظر گرفته شده است.

_ اگر تیراژ استثنایی سریال قهوه تلخ را بویژه در هفته های نخست استثنا کنیم، در بین آثار سینمایی ایرانی فیلم سینمایی دو خواهر با تیراژ یک میلیون و یکصد هزار نسخه در حال حاضر در جایگاه اول بیشترین نسخه منتشره قرار گرفته است. این فیلم توسط موسسه تصویر دنیای هنر که یکی از قویترین شبکه های پخش مویرگی را در استان های تهران و البرز دارد، تکثیر و توزیع شد.

پوپک و مش ماشااله، دختر میلیونر و از ما بهترون به ترتیب با  ۸۰۰۰۰۰،۷۰۰۰۰۰و ۶۵۰۰۰۰ نسخه در مراتب بعدی قرار دارند. قابل ذکر است که در مجموع نسبت به سال گذشته تیراژ محصول کاهش یافته است. ناظران اقتصادی محدودیت قدرت خرید مردم و گرایش مشتریان به سوی سریال های ایرانی شبکه( قلب یخی، قهوه تلخ) در سالجاری و افزایش ضریب نفوذ تلویزیون های ماهواره ای را در کاهش تیراژ دخیل می دانند. اما در بین تولیدات ویدیویی که باید بطور طبیعی بیشترین تیراژ به کمدی های حاشیه ساز تعلق داشته باشد، رتبه نخست به فیلم  لیمو ترش با ۶۰۰۰۰۰ و آخرین مجرد با ۵۰۰۰۰۰ نسخه اختصاص دارد.