از این غلط های مصطلح اجتناب کنیم

طی این سالها به دفعات در مصاحبه ها، تنظیم اخبار و گزارش و نیز سخنرانی و بیانات افراد مختلف در رسانه های عمومی، اشتباهاتی را می بینیم و می شنویم که از فرط تکرار ظاهرا" حساسیت نسبت به آنها هم از بین رفته است. برای اینکه حداقل در جمع صمیمی خودمان این پیرایه را دور کنیم و در مرحله بعد به دیگران هم اشتباه شان را گوشزد کنیم به چند غلط رایج اشاره می کنم.

یکی از این اشتباهات و لغزش های گفتاری و نوشتاری مساوی دانستن اصطلاح سرهم کپی رایت با کپی و رایت است.! بله درست خواندید.! کپی رایت که عبارتی لاتین است و در اصل اینگونه نوشته می شود: COPY RIGHT به معنی حقوق مالکانه ایی است که به مولف، تهیه کننده و هر صاحب و دارنده حق اثری فرهنگی، هنری، فنی و صنعتی اطلاق می شود. این حق آنقدر اهمیت دارد که از سال ۱۳۴۸ در کشور قانونی به منظور صیانت از آن با عنوان حقوق مولفان و مصنفان تصویب شد و در سال ۷۳ نیز قانون مشابهی به نام حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم افزار های رایانه ای به متون قانونی کشور افزوده شد.

کسانی که کپی رایت را با کپی و رایت اشتباه می گیرند، غافل از آن هستند که COPY AND WRITE  دو کلمه تقریبا" هم معنایی هستند که در تهیه نسخه دوم از یک اثر کاربرد دارند. رایت کردن سی دی یا دی وی دی که در وافع تهیه کردن کپی از آن است، با کپی رایت و شرحی که از آن دادم، بسیار متفاوت است. عمق اشتباه گویندگان و نویسندگان جایی است که واو را بین این دو واژه قرار نداده و به غلط می گویند و می نویسند باید با کپی رایت محصولات مبارزه کرد یا کپی رایت فیلم کمر تهیه کنندگان سینما و ناشران نرم افزار را شکسته است.!

اشتباه فاحش دیگر استفاده نادرست و نابجا از کلمه قاچاق است. در ادبیات حقوقی این کلمه جایی به کار می رود که کالایی با روش غیر قانونی از مرزهای یک کشور وارد یا خارج شود. در ادبیات سینمایی و ویدیویی ما بسیاری از نویسندگان و گویندگان هر گونه سرقت و کپی برداری غیر قانونی از فیلم را به قاچاق تعبیر می کنند. به عنوان مثال زمانی که سری ۲۶ قهوه تلخ بدون اطلاع تهیه کننده به بازار عرضه شد و بعدا" معلوم شد، یک مشت آدم خلافکار و مجرم در این اتفاق نقش داشته اند، در اغلب خبرگزاری ها و سایت های خبری از این اقدام مجرمانه به قاچاق سریال تعبیر شد و تیتر اخبار این بود که نسخه قاچاق قهوه تلخ به بازار آمد یا تلاش برای شناسایی قاچاقچیان سریال ادامه دارد. در حالی که نه گروه سازنده در خارج از کشور کار می کردند و اثرشان بطور غیر قانونی به کشور آمد و در بازار توزیع شد و نه قسمت ۲۶ بدون طی مراحل قانونی از کشور بصورت قاچاق خارج شده بود. در اینگونه مواقع کلماتی همچون سرقت، دستبرد و نظایرهم کاربرد دارد و تعمد بر استفاده از واژه قاچاق فقط برای ستاد مبارزه با قاچاق کشور دردسر ایجاد می کند.! البته نه اینکه در عرصه فیلم و سینما قاچاقی وجود نداشته باشد و قاچاقچیانی فعال نباشند، خیر.! چنانچه فیلمی بطرز غیر قانونی از کشور خارج یا داخل شود، در قاچاق بودن این رفتار شکی نیست و خرده ای بر گوینده آن نمیتوان گرفت. البته به مدد فناوری اینترنت و ماهواره کسی مثل گذشته محتاج وارد کردن فیلم از طریق مرزها و مبادی ورودی کشور نیست و اگر سرعت اینترنت هم قدری فیتیله اش بالا کشیده شود؛ بارگذاری فیلم ها در فضای مجازی هم شدنی است و چون در اینصورت امکان بهره مندی برای کاربران در سراسر دنیا از فیلم بارگذاری شده فراهم می گردد، سارق فیلم به این اعتبار، نشان خفت بار قاچاقچی را هم دریافت خواهد کرد. فعلا" به همین دو قلم غلط رایج اکتفا می کنیم تا مجال و فرصت دیگر بدرود!