سعید رجبی فروتن
محسن خان‌جهانی مستندسازی که اخیرا پکیج آثار مستندش با عنوان «کلاه شیشه‌ای» ـ که متشکل از چهار عنوان از فیلمهای مستند این فیلمساز می باشد ـ از سوی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی عرضه شده است،پیرامون توزیع آثار مستند در شبکه نمایش خانگی نقطه‌نظراتش را با ایسنا مطرح کرده است.
برای توزیع مناسب فیلمهای مستند در شبکه نمایش خانگی باید تلاش فیلمسازان و مسوولان به صورت پیگیر ادامه داشته باشد تا به نتیجه برسیم.
وی تصریح کرد: پخش فیلمهای مستند در شبکه‌ی نمایش خانگی کشور به صورت جدی به تازگی آغاز شده است بنابراین به زمان زیاد و تامل بیشتری نیاز دارد تا بتوان سینمای مستند را در میان عامه مردم رواج داد.
کارگردان مستند «شهر پولکی » در عین حال گفت:در همه‌ی دنیا، سینمای مستند به اندازه سینمای داستان‌گو مخاطب ندارد و به همین دلیل است که می‌بینیم در طول سال‌های متمادی از شروع فعالیت شبکه نمایش خانگی و تب و تاب شدید آن، تعداد محدودی فیلم مستند در شبکه نمایش خانگی عرضه شده است.
خان‌جهانی با اشاره به توزیع فیلمهای مستند توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ادامه داد: توزیع فیلمهای مستند توسط مرکز گسترش حرکتی جدید است که به حمایت همه جانبه از سوی فیلمسازان و مسوولان نیاز دارد، نباید این تجربه نیز مانند کارهایی دیگر ابتر بماند.
این مستندساز در بخش دیگری از سخنانش به فقدان پخش نظام‌مند در شبکه نمایش خانگی اشاره کرد و افزود: پخش آثار مستند به هیچ‌وجه حرفه‌ای نیست و شرکتهای پخش نیز هرگز در این مساله پیشگام نخواهند شد.
وی پیشنهاد کرد: مدیریت شبکه نمایش خانگی در وزارت ارشاد راهکاری ارایه کند که شرکتهای معتبر پخش فیلم هم در پخش آثار مستند فعال شوند.
خان‌جهانی در عین حال گفت: اداره کل نمایش خانگی باید مواظب این مساله باشد که مثلا طرحی یا آیین‌نامه‌ای را ننویسد و مورد تصویب قرار ندهد که بدنبال آن از فردا شرکتهای پخش با خرید حق پخش فیلمهای مستند با قیمت‌های نازل یک تا ۲ میلیون تومان به نوعی دلالی خرید فیلم مستند آن هم با قیمت پایین را ترویج کنند و شرکتهای پخش هم نیز مدعی شوند که ما نیز در این امر مشارکت کردیم، چرا که این بخش نیز راه حل درست و مناسب دارد .
کارگردان مستند «یاردبستانی» خاطرنشان کرد: مثلا می‌توان از سوی وزارت ارشاد برای پخش‌کنندگانی که در طول سال چند فیلم مستند را عرضه می‌کنند، بسته‌های حمایتی و تشویقی در نظر گرفت.
وی درباره‌ی ارزیابی‌اش از توزیع فیلمهای مستند توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی گفت: آنچه توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی انجام می‌شود در حد امکانات و بضاعت این نهاد است. به عنوان مثال بسته فرهنگی «کلاه شیشه‌ای» با تیراژ اولیه بیست هزار نسخه تهیه و عرضه شد اما یک شرکت پخش بزرگ می‌تواند با تمهیداتی که می‌اندیشد تیراژ را بالاتر ببرد.
این مستندساز تاکید کرد:پخش آثار مستند نیازمند همکاری شرکتهای پخش حرفه‌ای در سینماست.
خان‌جهانی در بخش دیگری از سخنانش پیرامون عرضه‌ی فیلمهای مستند در شبکه نمایش خانگی گفت: به مسوولان مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی گفتم، لطفا از هدیه دادن فیلمهای مستند اجتناب کنید! اگرچه نفس هدیه دادن خوب است اما هدیه کردن این نوع فیلم‌ها در مناسبت‌های مختلف باعث از بین بردن ارزش معنوی آنها می‌شود و فیلم‌ها بسیار کم ارزش و کم محتوا جلوه خواهند کرد.
وی همچنین از رسانه ملی یاد کرد و گفت: تلویزیون اگر آثار مستند را پخش نمی‌کند، حداقل می‌تواند عناوین جدید‌ترین مستند‌های شبکه نمایش خانگی را در سطح مناسبی تبلیغ کند. چرا که برای استقبال از آثار مستند عرضه شده در شبکه نمایش خانگی، مردم باید با این گونه فیلم‌ها آشنا شوند اما حیف که تلویزیون از این کار دریغ می‌کند.
خان‌جهانی در بخش پایانی این گفت‌وگو از عدم استمرار نمایش فیلمهای مستند در سینما سپیده گلایه کرد و گفت: نبود یک پاتوق و محل همیشگی برای پخش فیلمهای مستند باعث می‌شود که سینمای مستند هرگز در میان بینندگان خود جا نیفتاده باشد و حتی تنها پاتوق سینمای مستند (سینما سپیده) تعطیل شو
سوال من این است که چرا سازندگان مستندهایی چون
مردان پرسپولیس ۱ و ۲
آبی استقلالی ۱ و ۲
از این مشکلات در پخش و فروش و تیراژ نداشتند؟
شاید انتخاب محتوا برای عرضه در سطح جامعه و مخاطب عمومی کارشناسی نشده است