روزانه های سینمایی
در تنگنای قافیه

در تنگنای قافیه

با اینکه پیش بینی می شود تا پایان سالجاری سرمایه ای که موسسات ویدیو رسانه مصروف خرید رایت فیلم سینمایی ایرانی خواهند کرد، نسبت به سال گذشته رشدی در حد ۲۰ تا ۳۰ درصد داشته باشد و این مبلغ به بیش از یکصد و پنجاه میلیارد ریال بالغ گردد، متاسفانه باز هم عده ای اصرار دارند سرنا را از سر گشاد آن بنوازند.! و علت اصلی کاهش تماشاگران سینما را در سال های اخیر توسعه و تقویت شبکه نمایش خانگی بدانند. در حالی که هر ساله بازگشت سرمایه تهیه کنندگان سینما از محل فروش رایت ویدیویی فیلم های شان به رقم فروش بلیط در گیشه نزدیک می شود و در پاره ای از موارد صد در صد سرمایه یک فیلم از واگذاری حقوق نمایش خانگی آن تادیه شده است، به نظرم ساده انگاری و بی انصافی است که شبکه ویدیویی را عامل بقای سینما در این سال های بحرانی ندانیم، سهل است با برداشتن چوب تکفیر ریزش تماشاگران سینماها را به این پدیده نسبت بدهیم.

دلایل اقتصادی و اجتماعی فراوانی را برای عدم حضور مردم در سالن ها می توان برشمرد . اغلب کسانی که در این سالها مشتری پر و پا قرص سینما بوده اند، در خانه های شان امکان تماشای فیلم را داشته اند. این عده از هموطنان با علم به اینکه در آینده نزدیک می توانند نسخه ویدیویی فیلم را در محیط خانه نظاره گر باشند، ترجیحا" فیلم را در سینما و در آیین جمعی به تماشا می نشینند. منتقدین بدانند و مطمئن باشند، اگر سینما به معنی واقعی کلمه از استانداردهای روز  و امکانات پیشرفته رفاهی برخوردار باشد و مردم نیز برای تماشای فیلم مورد علاقه اشان، قدرت اقتصادی لازم را برای رفتن به چنین سینماهایی داشته باشند، آنگاه ویدیو رقیب و تهدیدکننده سینما نخواهد بود.
از سوی دیگر افزایش امکان تماشای فیلم در خانه، به اقتضای فن آوری های نوین نسبت به گذشته شیوع بیشتری یافته و این قاعده نه فقط برای ایران بلکه برای سایر کشورها هم ساری و جاری است . اما در این فاصله سینما هم در رقابت با رسانه های رقیب از تک و تا نیافتاده است و ظرفیت های بیانی و تجهیزاتی خود را بصورت توامان افزایش داده است. پدیده هایی نظیر سینه پلکس، وایمکس، سینما ی چهاربعدی و… گویای تسلیم نشدن سینما در برابر رسانه هایی مانند ویدیو و ماهواره است.
یک نکته را هم از یاد نبریم که هر قدر فیلم های ایرانی اکران موفق و گرم تری داشته باشند ، بهای رایت آنها بالاتر می رود و خریدار بیشتری می یابند به عبارتی فیلم موفق به معامله ای دو سر سود برای تهیه کننده فیلم و موسسه ویدیو رسانه ناشر آن، می انجامد . این هم  افزایی مبین این واقعیت است که فیلم خوب منبع تغذیه مناسبی برای شبکه ویدیویی است و رونق شبکه ویدیویی نسبت مستقیم با کیفیت تولیدات سینمایی دارد. آثار سینمایی چنانچه با رعایت استانداردهای لازم، خلاقیت در بیان و طرح موضوعات جسورانه و دلنشین ملازم باشند، اقبال مردم و مخاطبان را در حین اکران به همراه خواهد آورد و هر قدر تماشاگران فیلم در سینما افزایش یابد، در شبکه نیز خریداران و بینندگان بیشتری خواهد داشت.
یکی دیگر از دلایل کاهش و ریزش تماشاگران سینماها را باید در عدم توسعه سالن های سینما در اغلب شهرهای کشور دانست. در شرایطی که هفتاد درصد فروش فیلم های سینمایی در تهران از پردیس های سینمایی به دست می آید، نتیجه می گیریم به میزان اعتنا به ساخت و تجهیز سالن های مدرن، تماشاگران بیشتری راهی سینماها خواهند شد .
 اما چه می توان گفت که از بد حادثه در دو دهه گذشته حمایت از ساخت سینما توسط بخش خصوصی در اولویت دولت های وقت نبوده است و اگر سرمایه گذاری استثنایی شهردار کنونی تهران را در نظر نیاوریم ، هیچ اتفاق قابل توجهی جز بازسازی سینماهای موجود و تبدیل سینماهای تک سالنه به دو یا سه سالن با کمک موسسه سینما شهر نیفتاده است.
تکرار می کنم؛ مردم نشان داده اند که اگر فیلمی ارزشمند در سالن هایی آبرومند به نمایش گذاشته شوند و قدرت اقتصادی آنها هم اجازه دهد، تماشای چنین فیلمی هایی را موکول به زمان عرضه انها در شبکه ویدیویی نمی کنند . اما اگر یکی از این فاکتورها به هر دلیلی مفقود باشد، تماشاگر و یا شبکه ویدیویی را نباید سرزنش کرد و علت ناکامی اکران فیلم را به آنها نسبت داد.
 و بالاخره اگر ویدیو سبب تضعیف اقتصاد سینما شده است، نباید شاهد افزایش تولیدات سالانه سینمای ایران باشیم. منابع مطلع از اعلام آمادگی حداقل هفتاد فیلم برای شرکت در جشنواره بیست و نهم فجر خبر می دهند. اگر بدبینی را یکسره کنار بگذاریم و موج منفی علیه نمایش خانگی را دستاویزی برای امتیاز گیری از دولت تلقی نکنیم، تنها راه باقی مانده ابتکار عمل بیشتر دفاتر پخش و سینماداران برای جلب بیشتر مشتری است. انتظار می رفت تور و بازدید رایگان جمعی از سینماداران از سینماهای مدرن کشور همسایه (امارات عربی) در سال گذشته، جرقه ایده های تازه ای را در ذهن آنها بزند. هنوز دیر نشده است . کافی است قبل از هر چیز کاسه کوزه ها را سر دیگران نشکنیم.!

سعید رجبی فروتن

در کنار روزمرگی های معمول، این جا خودم و افکارم را ثبت می کنم. از فرهنگ و هنر تا سینما و نمایش خانگی... می توانید نوشته های من را در «روزانه های سینمایی» دنبال نمایید.

اضافه کردن نظر

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

مرا در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید