سعید رجبی فروتنکسانی که عصر روز چهارشنبه نهم بهمن ماه در یکی از تالارهای هتل لاله تهران به عنوان سینما ساز مورد تشویق قرار گرفتند، اغلب بانیان نسل سوم مجتمع های سینمایی در ایران هستند. در دهه هفتاد شمسی پس از پایان و انقراض نسل اول سینماها که عموماً تک سالنه و با ظرفیت بزرگ بودند، با حمایت دولت و از محل اعتبارات موسوم به تبصره ۳ و ۴۴ قانون بودجه و با استناد به ماده ۱۶۱ قوانین برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، ساخت مجتمع های سینمایی در شهرهای کوچک و بزرگ در دستور کار قرار گرفت. متقاضیان ساخت این مجتمع ها عموماً اشخاص حقیقی و حقوقی بدون وابستگی به دولت بودند که با تشویق و هدایت مقامات محلی و متاثر از فضای سیاسی و اجتماعی دوران سازندگی، پا در راهی گذاردند که در اکثر موارد به فرجام مطلوبی ختم نشد.
سازندگان کم سرمایه؛ واحدهای تجاری مجتمع را که در اصل باید سرمایه و ممر درآمدی برای روزهای بازگشایی مجتمع قرار می دادند، در حین ساخت فروختند و واگذار کردند تا بتوانند معونه کافی برای اتمام پروژه را تامین و دست و پا کنند. در واقعیت بسیاری از پروژه ها حتی به آستانه بهره برداری نیز نرسیدند. آنهایی هم که با سلام و صلوات به بهره برداری رسیدند، در ادامه سر رسید قسط های بانکی را در مقابل خویش دیدند و پرداخت اقساط را تاب نیاوردند.
بی شک فقدان مطالعات و توجیهات اقتصادی و اجتماعی، بیگانگی و بی تجربگی سازندگان با صنعت سینما و متفاوت بودن ارزش زمین و واحدهای تجاری در شهرهای کوچک و بزرگ از جمله عوامل شکست طرح مزبور بودند.
یک دهه گذشت تا حاشیه ها و عوارض پروژه سینماهای نسل دوم از دامن سازندگان، بانک ها و مسئولان دولتی رخت بربندد. در این فاصله در کلان شهرهایی نظیر تهران و یزد معدود پروژه هایی ختم به خیر شدند و تعداد قابل توجهی به تملک بانک های عامل پرداخت تسهیلات درآمدند. مالکان پروژه هایی نیز با اخذ موافقت دولت تغییر کاربری داده و برای همیشه عطای سینما را به لقای آن بخشیدند. همچنین در دهه هفتاد سینماهای حوزه هنری به مدد مدیران کار بلد در مرکز، عموماً از یک سالن به دو تا سه سالن تغییر شکل دادند تا با تنوع در نمایش فیلم و جذب مخاطب بیشتر از ظرفیت های موجود خود بهره افزون تری ببرند.
در دهه هشتاد شهرداری تهران با پیشگامی در طراحی و ساخت نسل سوم مجتمع های سینمایی آغازگر فصل تازه ای در تامین زیرساخت های نمایش فیلم گردید. ساخت پردیس های تجاری – سینمایی شهرداری تهران الگوی نوینی را فراروی سایر سرمایه گذاران قرار داد و زمینه ای را فراهم ساخت تا با مشارکت سرمایه گذاران و شهرداری ها سیمای شهرها دگرگون گردد. افزایش جمعیت شهرنشین و رشد طبقه متوسط و برخوردار در یک دهه اخیر، ساخت مجتمع هایی از این دست را که الگو گرفته از مراکز مشابه در کشورهای اروپایی و شیخ نشین های عربی منطقه بودند، موجه می ساخت. بر همین اساس دیری نگذشت که در شهرهای بزرگی نظیر شیراز و اصفهان نیز مجتمع های مشابهی ساخته شدند و شرکت های بزرگ تولیدی و خدماتی در پیشانی سرمایه گذاری و یا مشارکت در چنین طرح هایی قرار گرفتند. آنچه که در این میان حائز اهمیت است؛ حمایت موسسه سینما شهر وابسته به سازمان سینمایی در تجهیز فنی پردیس های فوق و مجهز ساختن آنان به سامانه های پیشرفته پخش صدا و تصویر است.
بی شک موج اخیر ساخت مجتمع های تجاری – سینمایی شهرهای بزرگ دیگر کشور را در برخواهد گرفت و شمار بیشتری از شهرها شاهد نسل سوم مجتمع های سینمایی خواهند بود. مزیت پردیس های اخیر آن است که امکانات بالنسبه رفاهی خوبی را برای تماشاگران فراهم ساخته و در قلب مراکزی احداث شده اند که محل رجوع شهروندان برای خرید و یا گردش و سیاحت می باشند. فروش بالای فیلم ها در پردیس های سینمایی تهران(تا سقف ۸۰ درصد از کل فروش تهران)در مقایسه با سایر سینماهای موجود و قدیمی که در نقاط مختلف شهر پراکنده شده اند، گویای مزیت نسبی پردیس ها برای انجام چنین سرمایه گذاری هایی می باشد.
نصب سیستم های دیجیتال پخش در پردیس ها و به روز رسانی آنها به موازات ارتقای فناوری در کشورهای توسعه یافته، در مجموع نوید روزهای بهتری را برای رونق سینماها و توقف رکود کنونی آنها می دهد.
اضافه کردن نظر