دولت سیزدهم یکسال زودتر از موعد مقرر به دلیل حادثه سقوط هلیکوپتر حامل رییسجمهور و همراهان به پایان رسید و افتتاح هزار سالن سینما در پایان دوره دولت ایشان به حالت تعلیق درآمد. در این یادداشت به دلایلی که شرح آن خواهد رفت، تاکید شده است که به جای افزایش سالنها که فعلا دور از دسترس است، حفظ و نگهداری سینماها و افزایش ضریب اشغال آنها در اولویت است.
در دولت گذشته رییس سازمان سینمایی وعده داد که تا پایان دولت، تعداد سالنهای سینما در کشور به یکهزار واحد خواهد رسید. او برای عملی شدن وعدهاش نام تعدادی از پروژههای در دست احداث را هم چاشنی کلامش میکرد. اگرچه دست تقدیر عمر آن دولت را سه سال رقم زد اما در ادامه و در دولت کنونی هم وعده یادشده محقق نشد. چرا؟ یا از ابتدا رسیدن به نصاب هزار سالن منطقی نبود و یا آنکه موانعی در مسیر ایجاد شد که غیرقابل پیشبینی بودند. قصدم این نیست که یقه گیری کنم و دولتمردان گذشته را به باد انتقاد بگیرم. لابد روزی که آنها خوشحال و امیدوار چنین نویدی را دادند، شرایط و همه عوامل تاثیرگذار را در محاسبات خود منظور کرده بودند اما برآوردی از مداخلات خارجی و تاثیرپذیری اقتصاد کشور در آن نداشتند.
دردسرتان ندهم اگر الان مدیران سابق و لاحق را در جایگاه پاسخگویی بنشانید و سررسید وعده و وعید گذشته را به آنها یادآور شوید، قطعا خواهند گفت علم غیب نداشتند که اسرائیل و آمریکا به ایران حمله میکنند، مکانیزم ماشه یا همان اسنپبک علیه ایران فعال شود، کشور تا مدتها در وضعیت نه جنگ و نه صلح قرار گیرد. قیمت ارز افسار پاره کند و با اعمال تحریمهای بین المللی تهیه و تامین تجهیزات ساخت سینما با دشوارهای جدی و گرانی سرسامآور روبرو شود.
ادعای علی سرتیپی تهیهکننده سینما درست است که بخش اعظم تجهیزات صوتی و تصویری سالنهای سینما وارداتی است و تهیه آنها به قیمت روز از توان سازندگان سینما اعم از خصوصی و یا غیردولتی خارج است. از شما چه پنهان بسیاری از سینماها در تهران و شهرستانها مدتهاست که پروتکل نمایش فیلم خود را از DC به EC تغییر دادهاند. زیرا قادر به تعویض و جایگزینی قطعات مصرفی نیستند. ممکن است تماشاچی عادی متوجه کاهش و افت صدا و تصویر نشود اما هر فرد دقیق و حساسی درمییابد که کیفیت موجود برازنده سالن بزرگ نیست و ترجیح دهد منتظر عرضه فیلمها در نمایش خانگی شود.
از بحث دور نشویم ادامه وضع موجود که متاسفانه با کاهش تماشاگران در قیاس با سال گذشته نیز همراه شده است، نخستین واکنشی را که در پی دارد، توقف سرمایهگذاری در ساخت سالن سینما و یا بیخیال شدن مالکان پردیسها تجاری سینمایی از احداث سینما و تغییر کاربری آن باشد.
شاید هنر مدیران دولتی حامی سینما این باشد که از تعطیلی سالنهای موجود جلوگیری بعمل آورند و برای تامین تجهیزات مستهلک آنها کوشش کنند. رسیدن به رکورد ۱۰۰۰ سالن سینما فعلا به هر قیمتی توجیه ندارد. تردید نباید کرد که در شرایط کنونی افزایش ضریب اشغال سالنهای موجود، ارزش و اهمیت بیشتری دارد تا اداره سالن از صرفه و صلاح برخوردار باشد.
در چنین شرایطی افزایش بهای بلیت سینماها، مشکلات موجود را که حل نمیکند بلکه ریزش محسوس تماشاگران را در پی دارد. آمار و ارقام جدول فروش نشان میدهد که سهم بلیت نیمبها در مجموع فروش فیلمها درصد قابل توجهی دارد. افزایش بهای بلیت با تاکید بر اینکه فروش نیمبها ادامه خواهد یافت، باید با در نظر گرفتن آستانه تحمل خانوادهها محاسبه گردد.
به هر حال بخواهیم یا نخواهیم با وجود استفاده رایگان مردم از شبکههای تلویزیونی داخلی و خارجی، رواج تماشای نسخه کپی و غیرقانونی فیلم و سریالهای نمایش خانگی در اینترنت و تلویزیونهای ماهوارهای، صرف هزینه برای مصرف فرهنگی را برای اقشار متوسط و ضعیف ایرانی با چالش جدی روبرو کرده است. مادام که دیو تورم تنورهکشان قدرت مالی مردم را میبلعد، تغییر عادات مردم با موفقیت زیادی همراه نخواهد بود.


